Σφράγισμα με κερί μέλισσας 6.500 ετών

Ένα αρχαίο σπασμένο δόντι επισκευασμένο με ένα σφράγισμα από κερί μέλισσας ίσως να είναι το αρχαιότερο γνωστό παράδειγμα της θεραπευτικής οδοντιατρικής λένε οι ερευνητές. Το δόντι είναι 65 αιώνων παλιό και ήταν μέρος του σαγονιού ενός ανθρώπου που βρέθηκε πριν 100 χρόνια στην Slovenia.

Σίγουρες αποδείξεις για την αρχαία οδοντιατρική είναι σπάνιες. Τα παλαιότερα παραδείγματα είναι 7.500-9.000 ετών και αφορά γομφίους που βρέθηκαν στο Pakistan και είχαν κανονιού σχήματος κοιλότητες με ομόκεντρες ραβδώσεις διανοιγμένες σε αυτές. Άλλα αμφισβητούμενα ευρήματα περιλαμβάνουν ένα τεχνητό δόντι 5.500 ετών από την Αίγυπτο.

Οι επιστήμονες ανακοίνωσαν στις 19 Σεπτεμβρίου στο περιοδικό PLoS ONE  ότι βρήκαν το σφράγισμα καθώς ανέλυαν το κάτω μέρος ενός σαγονιού 6.500 ετών που βρέθηκε σε μια σπηλιά κοντά στην Trieste, Ιταλία.

Το σαγόνι το οποίο ανήκε σε ένα άνδρα 24-30 ετών περιελάμβανε ένα αριστερό κυνόδοντα που είχε ένα ράγισμα πάνω στην αδαμαντίνη. Η μεγάλη φθορά στο δόντι πιθανόν οφείλεται σε δραστηριότητες άλλες εκτός του φαγητού, είπαν οι ερευνητές. Για παράδειγμα οι άνδρες της εποχής χρησιμοποιούσαν τα δόντια τους για να μαλακώσουν τα δέρματα η για να κατασκευάσουν εργαλεία.

Οι ερευνητές βρήκανε ΚΕΡΙ ΜΕΛΙΣΣΑΣ που είχε τοποθετηθεί στον αριστερό κυνόδοντα περίπου τον καιρό του θανάτου του.

«Ήταν πολύ δύσκολο για κάποιον να αναγνωρίσει την οδοντιατρική δουλεία με γυμνό μάτι η απλά εργαλεία,» είπε ο Claudio Tuniz στο LiveScience, ένας πυρηνικός ανθρωπολόγος στο Διεθνές Κέντρο Abdus Salam της Θεωρητικής Φυσικής στην Ιταλία. Το κάτω σαγόνι είχε μείνει στο διεθνές κέντρο «για 101 χρόνια χωρίς ποτέ κάποιος να παρατηρήσει κάτι παράξενο με τον κυνόδοντα,» είπε ο Tuniz.

Οι ερευνητές κατάφεραν να υπολογίσουν την ηλικία του κεριού χρησιμοποιώντας έναν μεγάλο επιταχυντή ιόντων, που τους επέτρεψε να δούνε ποια ισότοπα άνθρακα βρισκόντουσαν στο κερί. Όλα τα ισότοπα του ‘άνθρακα έχουν έξι πρωτόνια αλλά διαφέρουν στον αριθμό των νετρονίων που έχουν. Τα ισότοπα του άνθρακα 14 είναι ασταθή και αποσυντίθενται με τον χρόνο, έτσι αναλύοντας τον λόγο του άνθρακα 14 εν σχέση με άλλα ισότοπα του άνθρακα μας δείχνει πόσος χρόνος έχει περάσει. Οι ερευνητές επίσης χρησιμοποίησαν ακτίνες Χ από ένα ισχυρό επιταχυντή σωματιδίων για να πάρουν μια εικόνα του δοντιού με ανάλυση ενός χιλιοστού του χιλιοστού.

Δεν μπορούσαν να επιβεβαιώσουν εάν το σφράγισμα έγινε λίγο πριν η μετά τον θάνατο του ανθρώπου. Εάν έγινε ενόσω ο άνθρωπος ήταν ζωντανός, «η ανακάλυψη αυτή είναι ίσως η πιο αρχαία απόδειξη της προϊστορικής οδοντιατρικής στην Ευρώπη», είπε ο ερευνητής Federico Bernardini, ένας αρχαιολόγος στο διεθνές κέντρο, σε μια ανακοίνωση του. Μπορεί να είναι το παλαιότερο παράδειγμα ενός θεραπευτικού σφραγίσματος που έχουμε βρει μέχρι σήμερα, πρόσθεσε ο Bernardini. Υποθέτοντας ότι αυτό το σφράγισμα ήταν μια περίπτωση οδοντιατρικής, σήμαινε ότι προσπαθούσε να μειώσει τον πόνο και την ευαισθησία. Οι ερευνητές θέλουν να κάνουν πειράματα με ανθρώπους για να δουν κατά πόσον είναι αποτελεσματικό ένα τέτοιο σφράγισμα με κερί μέλισσας.

«Προς το παρόν δεν έχουμε ιδέα αν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση ή παρόμοιες επεμβάσεις ήταν απλωμένες στην Νεολιθική Ευρώπη» είπε ο Bernardini στο LiveScience.