Εικ. 1. Κότες και κουνέλια. Πίνακας του Άγγλου ζωγράφου Edgar Hunt.
Το αποφασίσατε, λοιπόν! Θα βάλετε μερικά κουνέλια. Αλλά είτε λίγα είναι είτε πολλά, πριν τα αγοράσετε και τα φέρετε στο σπίτι ή στο κτήμα σας, είναι απαραίτητο να τους εξασφαλίσετε κατοικία. Τα κουνέλια δεν είναι σαν τις κότες. Τις κότες τις βολεύετε πιο εύκολα – ένα ομαδικό σπιτάκι (κοτέτσι) για να κουρνιάζουν και λίγη αυλή για να σουλατσάρουν. Όμως τα κουνέλια δεν μπορείς να τα αφήσεις στο έδαφος, έστω και σε περιφραγμένο χώρο. Δεν ξέρεις ποτέ πού θα σκάψουν και πού θα τα βγάλουν τα λαγούμια τους και αν θα τα ξαναδείς ποτέ. Άσε που περπατώντας μέσα στις κοπριές είναι πολύ εύκολο να κολλήσουν κοκκιδίωση.
Τα κουνέλια χρειάζονται κλουβιά. Και υπάρχουν πολλοί τύποι κλουβιών. Ποιόν τύπο θα διαλέξετε και πώς θα τα κατασκευάσετε; Ένας τρόπος για να αποφασίσετε είναι να επισκεφθείτε εκτροφείς κουνελιών για να πάρετε μια ιδέα. Αλλά προσέξτε: Δεν έχει νόημα να επισκεφθείτε μια επαγγελματική μονάδα με 500 κονικλομητέρες όταν στόχος σας είναι να βάλετε 10 κουνέλια στην αυλή σας. Άλλη κλίμακα, άλλες ανάγκες, άλλη λογική. Αλλά και μια μικρή εγκατάσταση να επισκεφθείτε, μπορεί οι δικές σας ανάγκες να είναι διαφορετικές και ο δικός σας χώρος να επιβάλει διαφορετικές λύσεις. Πώς θα διαλυθεί, λοιπόν, όλη αυτή η σύγχυση και πώς θα καταλήξετε;
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΤΕ
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή κι ας δούμε πρώτα απ’ όλα τι πρέπει να εξασφαλίζει η εγκατάσταση (χώρος και κλουβιά) που θα προσφέρετε στα κουνέλια σας.
Η εγκατάσταση πρέπει να είναι άνετη για τα κουνέλια
Εικ. 2.
Ο κανόνας είναι ότι τα κλουβιά πρέπει να προσφέρουν 1.400 τετραγωνικά εκατοστά για κάθε κιλό σωματικού βάρους. Λόγου χάρη ένα ενήλικο κουνέλι με βάρος 5 κιλά χρειάζεται κλουβί με εμβαδόν δαπέδου 0,7 τ.μ. (5 κιλά x 1.400 τ.εκ. = 7.000 τ.εκ. ή 0,7 τ.μ.) Έτσι, ένα κλουβί με διαστάσεις δαπέδου 70 Χ 100 εκ. προσφέρει άνετη διαβίωση στο κουνέλι. Το ύψος του κλουβιού πρέπει να είναι 45 εκατοστά. Οι διαστάσεις αυτές προσφέρουν ιδανικές συνθήκες διαβίωσης στα κουνέλια, αλλά δεν είναι βεβαίως υποχρεωτικές. Πολλοί εκτροφείς προτιμούν μικρότερες διαστάσεις κλουβιών (0,5 ή 0,6 τετραγωνικά μέτρα) και υποστηρίζουν ότι τα κουνέλια τους δεν έχουν κανέναν πρόβλημα. Εσείς αποφασίζετε, αλλά συνιστούμε να μην καταλήξετε σε κλουβιά με εμβαδόν δαπέδου μικρότερο από 0,5 τετραγωνικό μέτρο.
Ο δεύτερος παράγοντας άνεσης είναι να μην τραυματίζεται το κουνέλι από το κλουβί. Δηλαδή να μην υπάρχουν αιχμηρές προεξοχές (π.χ. κακοκομμένες άκρες στο συρμάτινο πλέγμα) ή ανώμαλο δάπεδο. Πριν βάλετε μέσα το κουνέλι, εξετάστε προσεκτικά το κλουβί.
Τρίτος παράγοντας άνεσης είναι να υπάρχει άφθονος καθαρός αέρας και επαρκής εξαερισμός στον χώρο και το κλουβί. Τα ούρα των κουνελιών παράγουν ουρία, η οποία συνδυάζεται με το νερό και σχηματίζει αμμωνία. Η αμμωνία είναι ένα αέριο που ερεθίζει τη μύτη και τα μάτια του κουνελιού και μπορεί να υποβαθμίσει την υγεία και την παραγωγικότητά του. Αν και είναι αδύνατο να αποφύγουμε την αμμωνία, πρέπει να προσφέρουμε καλό αερισμό του χώρου κι αυτό βοηθάει επίσης να μειώνεται ο αριθμός των μικροοργανισμών στον αέρα, άρα και η πιθανότητα να αρρωστήσουν τα κουνέλια.
Ο χώρος εκτροφής πρέπει να είναι ηλιόλουστος, αλλά τα κουνέλια να μπορούν να μετακινηθούν σε ένα σημείο με σκιά μέσα στο κλουβί τους. Το φως του ήλιου περιλαμβάνει υπεριώδεις ακτίνες που λειτουργούν σαν απολυμαντικό και βοηθούν να βρίσκονται υπό έλεγχο οι ασθένειες. Τα κουνέλια χρειάζονται επίσης λίγο ηλιακό φως για να δημιουργήσουν την απαραίτητη βιταμίνη D, η οποία γενικά δεν περιλαμβάνεται στις κουνελοτροφές που κυκλοφορούν.
Τέλος, η ιδανική θερμοκρασία για τα κουνέλια είναι 12–13ο Κελσίου. Οι υψηλές θερμοκρασίες περιορίζουν τη λήψη τροφής, άρα και την αποδοτικότητα του ζώου, ενώ στις χαμηλές θερμοκρασίες πάλι μειώνεται η αποδοτικότητα επειδή ένα μέρος της ενέργειας από την τροφή δαπανάται για να διατηρηθεί ζεστό το κουνέλι. Η σχετική υγρασία πρέπει να είναι 35% έως 50%. Σ’ αυτά τα επίπεδα το δάπεδο και ο σωρός της κοπριάς παραμένουν στεγνά. Η λιγότερη υγρασία μπορεί προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, ενώ η περισσότερη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα αμμωνίας.
Η εγκατάσταση πρέπει να περιορίζει τα κουνέλια και να μην τα αφήνει να το σκάσουν
Για να μείνουν περιορισμένα τα κουνέλια σας, πρέπει να χρησιμοποιήσετε τα κατάλληλα υλικά στα κλουβιά τους. Λόγου χάρη, το πλέγμα του κλουβιού πρέπει να είναι αρκετά δυνατό για να μην το διαλύσουν τα κουνέλια και τα ξύλινα μέρη να είναι καλυμμένα για να μην τα ροκανίσουν και δραπετεύσουν. Επίσης, τα κλουβιά πρέπει να έχουν πλέγμα ακόμα και στην οροφή γιατί τα κουνέλια είναι καλοί άλτες και καλούτσικοι αναρριχητές.
Η εγκατάσταση πρέπει να προστατεύει τα κουνέλια από επιδρομείς
Εικ. 3. Λευκό κουνέλι Νέας Ζηλανδίας.
Οι σκύλοι, οι γάτες, τα φίδια, οι αλεπούδες και πολλά άλλα ζώα απολαμβάνουν τα δείπνα με κουνέλι, όταν τους δοθεί η ευκαιρία. Αρκετά ζώα μπορούν να ανοίξουν τους κλωβούς με τα νύχια και τα δόντια τους, οπότε είναι σοφό να φτιάξετε ένα γερό φράχτη αν τα κουνέλια σας ζουν στο ύπαιθρο ή να ασφαλίσετε με κάποιον τρόπο το κτίριο αν βρίσκονται σε στεγασμένο χώρο. Επίσης, οι άνθρωποι μπορεί να σας δημιουργήσουν προβλήματα. Λόγου χάρη, ένα παιδί μπορεί να αφήσει ανοιχτή την πόρτα ενός κλουβιού και να το σκάσει το κουνέλι. Επίσης, βάνδαλοι μπορεί να καταστρέψουν τα κλουβιά και να σκοτώσουν τα ζώα σας ή κλέφτες μπορεί να κλέψουν μερικά από αυτά. Ο μόνος τρόπος να αποφύγετε τις ανθρωπογενείς ζημιές είναι να ασφαλίσετε τον χώρο και να τον κρατάτε κλειδωμένο. Ένας σκύλος συνηθισμένος στα κουνέλια θα είναι πολύ χρήσιμος για την ασφάλειά τους.
Η εγκατάσταση πρέπει να προστατεύει τα κουνέλια από τις καιρικές συνθήκες
Τα κουνέλια είναι πολύ ανθεκτικά ζώα, αλλά πρέπει να τα κρατάτε στεγνά και προστατευμένα από τον κρύο άνεμο, τη ζέστη και το άμεσο ηλιόφως. Τα κουνέλια αντέχουν στο κρύο και νιώθουν πολύ άνετα ακόμα κι αν κάνει παγωνιά εφ’ όσον προστατεύονται από τον αέρα και είναι στεγνά. Το καλοκαίρι, τα κουνέλια χρειάζονται σκιά και καλό εξαερισμό. Αν η θερμοκρασία ανεβεί πολύ, μπορεί να γίνει απαραίτητος κάποιος τρόπος δροσίσματος (π.χ. ανεμιστήρας).
Η εγκατάσταση πρέπει να προσφέρει εύκολη κι άνετη πρόσβαση στον φροντιστή των κουνελιών
Τα κουνέλια χρειάζονται καθημερινή φροντίδα. Ο φροντιστής των κουνελιών πρέπει να μπορεί να βλέπει και να φτάνει εύκολα μέσα στα κλουβιά, για να βγάλει το κουνέλι για ζευγάρωμα, ψηλάφηση ή περιποίηση, για να καθαρίσει ή επισκευάσει το κλουβί και για να συντηρήσει το σύστημα ή τα σκεύη ποτίσματος και ταΐσματος. Τα κλουβιά πρέπει να είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε η εργασία και οι επισκευές να είναι όσο γίνεται πιο άνετες. Διαφορετικά, τα κουνέλια δεν θα μπορούν να έχουν την ποιότητα παρακολούθησης και φροντίδας που πρέπει να έχουν.
Η εγκατάσταση πρέπει να είναι εύκολη στο καθάρισμα
Η πρόληψη των ασθενειών είναι πολύ σημαντική στην εκτροφή κουνελιών για τους εξής λόγους:
- Είναι λίγα τα φάρμακα που θεραπεύουν τις ασθένειες των κουνελιών και συχνά είναι δύσκολο ή αδύνατο να ξέρουμε ποιό πρέπει να χρησιμοποιήσουμε πριν είναι αργά.
- Το κόστος του φαρμάκου πολλές φορές αξίζει περισσότερο από το κουνέλι.
- Το ξέσπασμα πολλών ασθενειών των κουνελιών είναι τόσο γρήγορο που δεν υπάρχει χρόνος για θεραπεία.
Εικ. 4. Κουνέλι Καλιφόρνιας, λευκό με σκούρα άκρα.
Η καθαριότητα μαζί με τον εξαερισμό και την καλή φροντίδα βοηθάνε πάρα πολύ στην πρόληψη των ασθενειών. Η καθαριότητα, όπως ήδη αναφέραμε, είναι απαραίτητη για να μειωθούν οι οσμές που μπορεί να αναπτυχθούν στην εγκατάσταση εκτροφής. Τα κλουβιά πρέπει να είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να μη χρειάζεται ο φροντιστής των κουνελιών να βάλει μέσα το κεφάλι και τους ώμους του για να τα καθαρίσει. Γι’ αυτό τον λόγο, γενικά η μπρος-πίσω απόσταση στα κλουβιά δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 75 εκατοστά και οι πόρτες τοποθετημένες έτσι ώστε να φτάνει εύκολα ο φροντιστής στις γωνίες των κλουβιών. Επίσης κάτω από το δικτυωτό δάπεδο του κλουβιού δεν πρέπει να υπάρχουν υποστηρίγματα επειδή πολύ γρήγορα θα μαζευτούν εκεί ακαθαρσίες και ούρα και το καθάρισμα θα γίνει πολύ δύσκολο και δυσάρεστο.
Τα κουνέλια χάνουν συνεχώς τρίχωμα και οι έγκυες κουνέλες μαδάνε τη γούνα τους για να φτιάξουν τη φωλιά τους. Αποτέλεσμα είναι τα πλαϊνά και η οροφή των κλουβιών, καθώς και το εσωτερικό του χώρου εκτροφής, να καλυφθούν από ένα στρώμα τρίχες, που πρέπει να καθαρίζεται τακτικά για να διευκολυνθεί η κυκλοφορία του αέρα και να αποφεύγονται δερματικά προβλήματα, όπως λειχήνες. Οι τρίχες απομακρύνονται με βούρτσα ή ηλεκτρική σκούπα. Οι τρίχες στα πλαϊνά και την οροφή των κλουβιών μπορούν να καούν με ένα καμινέτο. Εννοείται ότι αυτό γίνεται αφού απομακρύνουμε το ζώο από το κλουβί. Για να κάψουμε τις τρίχες περνάμε γρήγορα τη φλόγα πάνω από το σύρμα, αλλά δεν πρέπει ποτέ να αφήνουμε να ζεσταθεί το σύρμα γιατί έτσι θα καταστραφεί το γαλβάνισμα και η προστασία που προσφέρει. Δεν χρησιμοποιούμε ποτέ καμινέτο στους τοίχους του κτιρίου για να μην προκαλέσουμε πυρκαγιά.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΛΟΥΒΙΩΝ
Η εκτροφή των κουνελιών μπορεί να γίνεται στο ύπαιθρο ή σε κλειστό χώρο. Οι υπαίθριοι κλωβοί συνήθως είναι φτηνότεροι και λόγω του καλύτερου εξαερισμού που προσφέρουν κρατάνε πιο υγιή τα κουνέλια από τα κλουβιά εσωτερικού χώρου. Το μειονέκτημα που έχουν είναι ότι παρέχουν λιγότερη ασφάλεια και η προστασία των ζώων από τις καιρικές συνθήκες δεν είναι τόσο καλή. Μην ξεχνάτε ότι και ο φροντιστής των κουνελιών χρειάζεται προστασία από τον καιρό. Όταν κάνει κρύο, χιονίζει ή βρέχει, ο φροντιστής είναι κι αυτός εκτεθειμένος στις κακές καιρικές συνθήκες και εκ των πραγμάτων θα προσφέρει λιγότερη φροντίδα στα ζώα επειδή νιώθει άσχημα ή βιάζεται.
Η εγκατάσταση εκτροφής σε κλειστό χώρο είναι πιο ακριβή, αλλά προσφέρει καλύτερη προστασία από τις καιρικές συνθήκες, καλύτερη ασφάλεια και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από τις υπαίθριες εγκαταστάσεις. Στα μειονεκτήματα αυτών των εγκαταστάσεων περιλαμβάνεται το κόστος, τα προβλήματα με τον έλεγχο της θερμοκρασίας και της υγρασίας και η δυσκολία εξαερισμού. Έχουμε επίσης περισσότερες ασθένειες, κυρίως αναπνευστικά προβλήματα. Στις κλειστές εγκαταστάσεις οι κλωβοί είναι συνήθως εξ ολοκλήρου μεταλλικοί και ακριβότεροι.
Τα αυτόνομα υπαίθρια κλουβιά συνήθως κατασκευάζονται από ξύλο και συρμάτινο πλέγμα. Το ξύλο χρησιμοποιείται για να κατασκευαστεί το πλαίσιο και το συρμάτινο πλέγμα για το δάπεδο και κάποια από τα πλαϊνά ή μόνο τη μπροστά όψη. Η οροφή γίνεται από λαμαρίνα (κυματιστή ή επίπεδη) ή κάποιο άλλο υλικό που προστατεύει από τη βροχή. Το ξύλο στα κλουβιά των κουνελιών μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Στα κουνέλια αρέσει το ροκάνισμα και το κατεξοχήν υλικό που προτιμούν γι’ αυτή τη δουλειά είναι το ξύλο. Γι’ αυτό, το ξύλο που χρησιμοποιείται στα κλουβιά πρέπει να προστατεύεται από το ροκάνισμα των κουνελιών. Το ξύλο επίσης απορροφά τα ούρα κι αυτό οδηγεί στο σάπισμά του και προκαλεί άσχημες οσμές. Όλα αυτά τα προβλήματα μπορούν να αποφευχθούν με τον σωστό σχεδιασμό των κλουβιών, έτσι ώστε κάτω από τα πόδια των κουνελιών να υπάρχει μόνο συρμάτινο πλέγμα.
Τι είδους συρμάτινο πλέγμα να χρησιμοποιήσετε
Εικ. 5. Το κοτετσόσυρμα είναι πολύ λεπτό και γι’ αυτό ακατάλληλο για κλουβιά κουνελιών.
Στα κλουβιά των κουνελιών μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τύποι συρμάτινου πλέγματος. Η πείρα όμως δείχνει πως οι επιλογές μας πρέπει να είναι πολύ περιορισμένες. Και πρώτα απ’ όλα, δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούμε κοτετσόσυρμα στα κλουβιά κουνελιών. Το κοτετσόσυρμα (εικ. 5) είναι ένα πολύ ελαφρό εξαγωνικό πλέγμα που γίνεται από λεπτό σύρμα. Αν το χρησιμοποιήσουμε στο δάπεδο κλουβιών, σε λίγο θα κάνει “κοιλιά” από το βάρος του κουνελιού και το ζώο θα έχει πρόβλημα να κινηθεί μέσα στο κλουβί. Αν το χρησιμοποιήσουμε στα πλαϊνά του κλουβιού, το κουνέλι μπορεί να το σπάσει και να δραπετεύσει, ενώ το ίδιο μπορεί να κάνει ένας σκύλος ή μια αλεπού και να φύγει με το κουνέλι στο στόμα.
Εικ. 6. Το κολλητό συρμάτινο πλέγμα είναι το καλύτερο υλικό για κλουβιά κουνελιών. Η πείρα έχει αποδείξει ότι οι διαστάσεις της τρύπας του πλέγματος πρέπει να είναι ~2 εκατοστά και το πάχος του σύρματος ~2 χιλιοστά.
Το πιο κοινό και δοκιμασμένο συρμάτινο πλέγμα είναι το κολλητό πλέγμα (εικ. 6). Κατασκευάζεται απλώνοντας σταυρωτά σύρματα και ηλεκτροσυγκολλώντας τα σημεία που διασταυρώνονται. Πρέπει να προτιμούμε το πλέγμα με διπλό γαλβάνισμα – δηλαδή γαλβανισμένο πριν και μετά το κόλλημα. Και τούτο επειδή η ηλεκτροσυγκόλληση μπορεί να δημιουργήσει μικρές ρωγμές στο αρχικό γαλβάνισμα και να οδηγήσει σε σκουριά. Το κολλητό πλέγμα περιγράφεται με τρεις αριθμούς – π.χ. 1/2” Χ 1”, 14 ga. Οι δύο πρώτοι αριθμοί είναι οι διαστάσεις σε ίντσες κάθε τρύπας του πλέγματος (μισή επί μία ίντσα) και ο τρίτος αριθμός είναι η διάμετρος του σύρματος που χρησιμοποιήθηκε στο πλέγμα σε μονάδες gauss.
Πολλοί χρησιμοποιούν συρμάτινο πλέγμα με μακρόστενες τρύπες 1/2” X 1” (~1,25 Χ 2,5 εκατοστά). Όμως, και πάλι η πείρα έχει δείξει πως η καλύτερη επιλογή είναι συρμάτινο πλέγμα με τετράγωνη τρύπα διαστάσεων 3/4” X 3/4” (~2 Χ 2 εκατοστά) τόσο για το δάπεδο όσο και για τα πλαϊνά. Μικρότερη τρύπα δεν συνιστάται επειδή μπορεί να συγκρατεί την κοπριά και να είναι προβληματικός ο καθαρισμός του κλουβιού. Όσο για την προτιμητέα διάμετρο του σύρματος, συνιστούμε 14 ga, δηλαδή σύρμα ~2 χιλιοστών. Έτσι ο τύπος συρμάτινου πλέγματος που πρέπει να προτιμήσετε είναι 3/4” X 3/4”, 14 ga.
Εικ.7. Το κλιπ “J” προσφέρει καθαρές, σφιχτές ενώσεις για τη συναρμολόγηση των κλουβιών. Εφαρμόζεται με ειδική πένσα (δεξιά άνω) και μπορεί να αφαιρεθεί με άλλη ειδική πένσα (δεξιά κάτω).
Τα εξ ολοκλήρου μεταλλικά κλουβιά συναρμολογούνται χρησιμοποιώντας κλιπ “J” και ειδική πένσα για το σφίξιμό τους. Τα κλιπ “J” είναι λωρίδες από γαλβανισμένη λαμαρίνα με διαστάσεις περίπου 8 επί 13 χιλιοστά που έχουν διαμορφωθεί σε σχήμα “J” (εικ. 7). Όταν τα τοποθετήσουμε στην ειδική πένσα και σφίξουμε, το κλιπ τυλίγεται σε κύκλο. Αν έχουμε φροντίσει αυτός ο κύκλος να σχηματιστεί γύρω από διπλανά σύρματα, τότε τα σύρματα ενώνονται. Τα κλιπ “J” – μπορεί να τα βρείτε και σε ελαφρώς διαφορετικές διαστάσεις – προσφέρουν μια καθαρή, σφιχτή ένωση στη συναρμολόγηση των μεταλλικών κλουβιών.
ΤΑ ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΚΛΟΥΒΙΑ
Τα εξ ολοκλήρου μεταλλικά κλουβιά μπορούν να είναι είτε τετράγωνα είναι ημικυλινδρικά. Τα τετράγωνα κλουβιά υποδιαιρούνται σε αυτά με άνοιγμα (πόρτα) στην μπροστινή πλευρά και σε κλουβιά με άνοιγμα από πάνω (στην οροφή). Μια τρίτη υποδιαίρεση των τετράγωνων κλουβιών είναι εκείνα με το πλαγιαστό άνοιγμα – μια ενδιάμεση και σπανιότερη λύση.
Τετράγωνα κλουβιά με άνοιγμα μπροστά
Εικ. 8. Τα τετράγωνα μεταλλικά κλουβιά με την πόρτα μπροστά εξυπηρετούν όταν θέλουμε να στήσουμε μια πολυόροφη εγκατάσταση. Για τις μονώροφες εγκαταστάσεις, η καλύτερη λύση είναι οι πόρτες να βρίσκονται στο πάνω μέρος του κλουβιού.
Τα κουτιά με άνοιγμα μπροστά (εικ. 8 ) είναι χρήσιμα όταν έχετε πρόγραμμα να κάνετε διώροφη ή τριώροφη εγκατάσταση ή όταν υπάρχει κάποιος άλλος ειδικός λόγος . Σ’ αυτή την περίπτωση, η πόρτα του κλουβιού τοποθετείται στη μια πλευρά της μπροστινής όψης του κλουβιού και η ταΐστρα στην άλλη. Η διάταξη αυτή ίσως δυσκολεύει την πρόσβαση του χεριού στο βάθος του κλουβιού. Όταν η πόρτα πρέπει ανοίγει προς τα μέσα, επειδή λ.χ. ο διάδρομος είναι στενός, τότε την κρεμάμε από το πάνω μέρος και πρέπει να έχουμε ένα κλιπ ή άλλο κρεμαστάρι για να παραμένει ανοιχτή όσο χρειάζεται. Η δυσκολία μ’ αυτή την πόρτα είναι ότι όταν ο φροντιστής βάζει το χέρι ή τον ώμο του μέσα για να πιάσει το κουνέλι ή κάτι άλλο, πολλές φορές χωρίς να το θέλει παρασύρει το κλιπ και η πόρτα πέφτει δημιουργώντας εμπόδια και εκνευρισμούς. Αν η πόρτα στα κλουβιά με μπροστινό άνοιγμα ανοίγει προς το πλάι, τότε ναι μεν χρειάζεται μεγαλύτερο πλάτος διαδρόμου για να ανοίξει, αλλά προσφέρει ένα πολύ βολικό μέρος για να τοποθετηθεί η ταΐστρα. Αν αποφασίσουμε να τοποθετήσουμε την ταΐστρα πάνω στην πόρτα, τότε το άνοιγμα της πόρτας μπορεί να γίνει στο κέντρο του κλουβιού, οπότε η πρόσβαση στο εσωτερικό του γίνεται πολύ πιο εύκολα. Οι μονώροφες σειρές κλουβιών με άνοιγμα μπροστά μπορούν να τοποθετούνται σε μεγαλύτερο ύψος από το πάτωμα κι έτσι να διευκολύνεται η δουλειά από κάτω (λόγου χάρη, για την απομάκρυνση της κοπριάς) ή οι επισκευές.
Τετράγωνα κλουβιά με άνοιγμα από πάνω
Αυτά τα κλουβιά έχουν το άνοιγμα της πόρτας τους στην οροφή ή ολόκληρη η οροφή ανοίγει σαν πόρτα για να επιτρέψει εύκολη πρόσβαση στο εσωτερικό. Τα κλουβιά αυτά πρέπει να τοποθετούνται χαμηλότερα από τα κλουβιά με μπροστινό άνοιγμα για να μπορεί ο φροντιστής να φτάνει στο εσωτερικό τους. Αν τοποθετηθούν στο σωστό ύψος, η εργασία γίνεται πολύ άνετη, αλλά δυσκολεύει η απομάκρυνση της κοπριάς κάτω από τα κλουβιά.
Ημικυλινδρικά κλουβιά
Εικ. 9. Μια εγκατάσταση με ημικυλινδρικά μεταλλικά κλουβιά κρεμασμένα με σύρματα από την οροφή του κτιρίου.
Τα ημικυλινδρικά κλουβιά (εικ. 9 ) έχουν το ίδιο εμβαδόν δαπέδου με τα τετράγωνα, αλλά το πάνω μέρος τους είναι καμπυλωτό. Αυτός ο τύπος μεταλλικού κλουβιού χρειάζεται λιγότερο συρμάτινο πλέγμα από το τετράγωνο επειδή το μόνο πλέγμα που πρέπει να διπλωθεί είναι το πλέγμα του δαπέδου και δεν χρειάζονται πολλά κοψίματα και φύρα. Η πόρτα των ημικυλινδρικών κλουβιών βρίσκεται στην καμπυλωτή επιφάνεια και ανοίγει προς τα πάνω έτσι ώστε να μην εμποδίζει όταν είναι ανοιχτή και να είναι εύκολο να κλείσει ακόμα και με γεμάτα τα χέρια.
Εικ. 10. Το κόψιμο των συρμάτων στο άνοιγμα της πόρτας πρέπει να είναι πολύ προσεκτικό για να αποφύγουμε τραυματισμούς ή ζημιές κατά τη φροντίδα των ζώων.
Το άνοιγμα για πόρτα γίνεται με το κόψιμο μιας τετράγωνης τρύπας διαστάσεων 35 Χ 45 εκατοστά είτε στο πάνω μέρος είτε στο πλάι. Δεν υπάρχουν στάνταρ ανοίγματα πόρτας. Απλώς βεβαιωθήτε ότι το άνοιγμα είναι αρκετά μεγάλο ώστε να περνούν εύκολα τα κουνέλια και οι φωλιές. Όταν κόβετε το σύρμα, αφήστε να εξέχουν 1,5–2 εκατοστά. Λυγίστε με μια πένσα αυτές τις άκρες προς τα μέσα για να μην υπάρχουν μυτερές προεξοχές που μπορεί να γδάρουν χέρια και να σκίσουν ρούχα. Στα σημεία που κόπηκαν τα σύρματα πρέπει να λιμαριστούν (εικ. 10). Αν κόψετε τελείως τα σύρματα, τότε το καλύτερο είναι να βάλετε καβάλα στο άνοιγμα της πόρτας έναν πλαστικό οδηγό για να καλύψετε τις μυτερές άκρες. Αν δεν βρείτε στην αγορά τέτοιον οδηγό, μπορείτε να τον φτιάξετε με μια πλαστική σωλήνα που θα της κάνετε μια κατά μήκος τομή και θα την περάσετε καβάλα στο πλέγμα (δείτε εικ. 8).
Η πόρτα πρέπει να είναι 2 εκατοστά μεγαλύτερη από το άνοιγμα και να αναρτηθεί στο κλουβί με 2 ή τρία κλιπ “J”. Η λύση αυτή είναι καλύτερη από το να ανοίξετε την τρύπα από τις τρεις πλευρές και να λυγίζετε το πλέγμα για να ανοίξετε το κλουβί. Στην περίπτωση αυτή, θα σπάσει το γαλβάνισμα στα σημεία λυγίσματος και σύντομα το σύρμα θα σκουριάσει. Επίσης, για να μπορεί να κλείνει η πόρτα, θα πρέπει να αφήσετε τα κομμένα σύρματα να εξέχουν, πράγμα επικίνδυνο και για τα κουνέλια και για σας.
Εικ. 11.Ένα ακόμα πλεονέκτημα των μεταλλικών ημικυλινδρικών κλουβιών είναι πως δημιουργούν αυτόματα παχνί για τα κουνέλια, όταν τα τοποθετούμε πλάτη-πλάτη σε διπλή σειρά.
Αν σκοπεύετε να δίνετε στα κουνέλια σας σανό (π.χ. τριφύλλι) ή λαχανικά, θα πρέπει να σκεφθείτε να συμπεριλάβετε στο σχέδιο των κλουβιών σας ένα παχνί. Ο σανός και τα λαχανικά δεν πρέπει να ρίχνονται στο δάπεδο του κλουβιού επειδή πολύ γρήγορα θα λερωθούν από την κοπριά του ζώου και το τακτικό καθάρισμα του κλουβιού θα γίνει πιο δύσκολο. Τα ημικυλινδρικά κλουβιά που τοποθετούνται πλάτη-πλάτη σε διπλές σειρές, αυτομάτως αποκτούν παχνί (εικ. 11).
Η κατασκευή των μεταλλικών κλουβιών
Η κατασκευή των μεταλλικών κλουβιών
Εικ. 12. Για την κατασκευή ημικυλινδρικών κλουβιών, χρειαζόμαστε δύο κομμάτια συρμάτινου πλέγματος. Μόνο το κάτω κομμάτι θα χρειαστεί να διπλωθεί. Για να φτιάξουμε μια συστοιχία τριών κλουβιών μαζί, θα πρέπει το επάνω κομμάτι να κοπεί στα τρία για να μπορούν να μπουν τα διαχωριστικά, όπως δείχνει το σχέδιο. Τα επάνω κομμάτια μπαίνουν “φορετά” στο κάτω και δένονται με κλιπ “J”.
Εικ. 13. Λεπτομέρειες από τη συναρμολόγηση του πάνω μέρους των κυλινδρικών κλουβιών.
Ποιός θα φτιάξει τα κλουβιά σας; Η αλήθεια είναι πως η κατασκευή κλουβιών είναι δύσκολη και ειδικευμένη δουλειά και, αν την αναθέσετε σε κάποιον άλλο, σίγουρα θα σας κοστίσει. Το ζήτημα είναι ότι έχουμε μπει σε δύσκολους καιρούς και τα χρήματα δεν περισσεύουν. Γι’ αυτό προσπαθούμε εδώ να αναλύσουμε όσο γίνεται πιο λεπτομερειακά το ζήτημα της κατασκευής των κλουβιών ώστε να προσπαθήσετε εσείς ο ίδιος να τα φτιάξετε με επιτυχία. Προσοχή όμως: Βεβαιωθήτε πρώτα πως έχετε καταλήξει στον τύπο κλουβιών που θέλετε, έχετε κάνει με προσοχή τα σχέδιά σας, έχετε γράψει αναλυτικά τι χρειάζεστε και πού θα το βρείτε, έχετε κοστολογήσει με ακρίβεια το πρόγραμμά σας και έχετε βρει τα κατάλληλα εργαλεία. Και τότε μόνο ξεκινήστε.
Για να κατασκευάσετε ένα καλό τετράγωνα κλουβί χρησιμοποιήστε ένα κομμάτι συρμάτινου πλέγματος που το έχετε διπλώσει σε σχήμα Π για να σχηματίσετε την οροφή, το εμπρός και το πίσω του κλουβιού. Τα υπόλοιπα δύο πλαϊνά, καθώς και το δάπεδο, δένονται πάνω σ’ αυτό με κλιπ “J”. Επειδή το σύρμα είναι πολύ σκληρό, καλό είναι να βρείτε ή να φτιάξετε σ’ ένα σιδερά ένα κατάλληλο εργαλείο για το δίπλωμα.
Η κατασκευή της οροφής και των δύο πλαϊνών από ένα διπλωμένο κομμάτι προσφέρει πολύ πιο ανθεκτικά κλουβιά και χρειάζεται λιγότερο σύρμα απ’ το να κόψετε χωριστά κάθε κομμάτι και μετά να τα δέσετε μαζί. Αν και τα σχέδια που σας παρουσιάζουμε σ’ αυτό το άρθρο αναφέρονται σε χωριστά κλουβιά, συνήθως δύο ή τρία κλουβιά κατασκευάζονται μαζί σαν μια μονάδα. Αυτό αξιοποιεί καλύτερα το πλέγμα και δίνει ανθεκτικότερα κλουβιά.
Πολλοί άνθρωποι που εκτρέφουν μεγαλόσωμα είδη κουνελιών, όπως ο Φλαμανδικός Γίγαντας, προτιμούν να έχουν συμπαγή δάπεδα για να μειώσουν όσο γίνεται τα πληγωμένα πόδια στα ζώα τους. Για να εξασφαλίσετε αφ’ ενός τον εύκολο καθαρισμό που προσφέρει το συρμάτινο δάπεδο και την καλή υποστήριξη των ποδιών από το συμπαγές δάπεδο, θα είναι καλό να τοποθετήσετε μέσα στο κλουβί ένα κομμάτι πλαστικού ή μοριοσανίδας. Το ζώο μπορεί να ξεκουράζεται πάνω του, αλλά μπορεί και να βγαίνει για καθαρισμό και απολύμανση.
Τα κλουβιά που τοποθετούνται μέσα σε κτίρια πολλές φορές στηρίζονται από σύρματα που κρέμονται από τα δοκάρια της στέγης ή εν μέρει από σύρματα και εν μέρει από κάποιο πλαίσιο. Πρέπει να φροντίζουμε ώστε όποια ξύλινα υποστηρίγματα υπάρχουν να μην είναι εκτεθειμένα στα ούρα των κουνελιών. Επίσης, ο φροντιστής πρέπει να μπορεί να κινείται ελεύθερα μέσα στον χώρο της εγκατάστασης για να καθαρίζει τους τοίχους και το πάτωμα. Είναι καλύτερα να μην τοποθετούμε κλουβιά σύριζα σε τοίχους. Ένας διάδρομος κατά μήκος των τοίχων κάνει ευκολότερη την απομάκρυνση της κοπριάς, μειώνει το λέρωμα των τοίχων από τα ούρα και κρατάει τα κουνέλια μακριά από την πιο ζεστή και πιο κρύα, ανάλογα με την εποχή, περιοχή της εγκατάστασης. Το κρέμασμα των κλουβιών από τα δοκάρια προσθέτει φορτίο στη στέγη. Γενικός κανόνας είναι ότι κάθε μονώροφη σειρά κλουβιών προσθέτει 5 κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο φορτίο στη στέγη, εκτός από αυτό που χρειάζεται για το χιόνι, τον αέρα και το νεκρό βάρος. Αν η κατασκευή δεν είναι αρκετά γερή, ίσως χρειαστεί να φτιάξουμε ένα πλαίσιο στήριξης των κλουβιών ή να ενισχύσουμε τα δοκάρια της στέγης.
Το ύψος που βρίσκονται τα κλουβιά πρέπει να επιτρέπει στο άτομο που φροντίζει τα ζώα να φτάνει εύκολα σε όλα τα σημεία του κλουβιού. Για τα κλουβιά που θα κρεμαστούν με σύρματα από τη στέγη, πολλοί περνάνε ένα λεπτό πλαστικό σωλήνα, π.χ. σαν αυτούς για ηλεκτρικά καλώδια, εσωτερικά κατά μήκος της επάνω γωνίας των κλουβιών. Τα σύρματα κατόπιν δένονται στον σωλήνα και όχι στο κλουβί. Αυτό βοηθάει να κατανεμηθεί το βάρος σε ολόκληρο το κλουβί και να μην περιορίζεται σε ένα μόνο σημείο, πράγμα που μπορεί να παραμορφώσει το κλουβί.
Μερικοί εκτροφείς με αρκετά ζώα προτιμούν να χρησιμοποιούν δύο ή τρεις ορόφους κλουβιών. Αυτό βέβαια επιτρέπει περισσότερα κλουβιά σε ένα χώρο, αλλά αυξάνει τα προβλήματα εξαερισμού, αναπνευστικών ασθενειών και καθαριότητας. Δυσκολεύει επίσης την εργασία σε ορισμένους από τους ορόφους. Αποτέλεσμα είναι τα κουνέλια που βρίσκονται στον χαμηλότερο ή τον ψηλότερο όροφο να μην έχουν την ίδια καλή φροντίδα με τα κουνέλια σε πιο προσιτούς ορόφους. Για ένα μικρό πάντως κοπάδι κουνελιών, ένα σύστημα κλουβιών με λοξά τοποθετημένους πλαστικούς ή μεταλλικούς δίσκους για την απομάκρυνση της κοπριάς και των ούρων μπορεί να λειτουργήσει ικανοποιητικά.
ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΚΛΟΥΒΙΑ
Εικ. 14.Ένα τυπικό υπαίθριο διπλό κλουβί. Διαθέτει παχνί στη μέση για σανό και λαχανικά, ενώ η ταΐστρα είναι συρταρωτή ακριβώς από κάτω. Οι μεγάλες πόρτες διεκολύνουν πολύ την πρόσβαση στο κλουβί.
Εικ. 15. Άνετο διπλό υπαίθριο κλουβί. Ολόκληρο το μπροστά μέρος είναι πόρτα και πάνω της βρίσκεται η ταΐστρα. Η οροφή είναι από γαλβανισμένη κυματιστή λαμαρίνα.
Το υπαίθριο κλουβί είναι μια πλήρης μονάδα που μπορεί να στεγάσει ένα ή περισσότερα κουνέλια. Τα υπαίθρια κλουβιά συνήθως έχουν δική τους προστασία από τον καιρό, τα τρωκτικά και τους άλλους επιδρομείς. Κατά την κατασκευή τους, πρέπει να δίνεται προσοχή στα πόδια ή τα υποστηρίγματα, στην περιοχή που θα ζει το κουνέλι και στη στέγη και τα πλαϊνά που θα προσφέρουν στο ζώο προστασία από τις καιρικές συνθήκες.
Εικ. 16. Προοπτικό σχέδιο διπλού κλουβιού με παχνί και συρταρωτή ταΐστρα (βλ. και εικ. 14). Τα πόδια είναι από καδρονάκι 5 Χ 5 εκ.
Εικ. 17. Ίδια κατασκευή με την εικ. 16, αλλά διώροφη. Οι ακαθαρσίες και τα ούρα από τον επάνω όροφο κυλούν στην κεκλιμμένη στέγη και πέφτουν στο πίσω μέρος.
Τα περισσότερα υπαίθρια κλουβιά στηρίζονται σε ξύλινα πόδια από δοκαράκι 5 Χ 5 εκ., που επιτρέπουν να απομακρύνεται εύκολα η κοπριά, κρατάνε τα ζώα σε ένα βολικό για τη φροντίδα τους ύψος και εμποδίζουν στα σκυλιά και τις γάτες να τα ενοχλούν. Τα πόδια, αν είναι ξύλινα, πρέπει να έχουν υποστεί επεξεργασία εναντίον του σαπίσματος. Επειδή θα βρίσκονται στο έδαφος, θα βρέχονται τόσο από την υγρασία του χώματος όσο και από τα ούρα και το νερό των κουνελιών. Το σάπισμα του ξύλου θα μειωθεί, αν βάλουμε τούβλα ή κάποιο παρόμοιο υλικό κάτω από τα πόδια.
Εικ. 18. Για να μην ανεβαίνουν στα κλουβιά ποντίκια και φίδια, φτιάξετε σε κάθε πόδι του κλουβιού ένα κώνο από τενεκέ στις διαστάσεις που δείχνει το σχέδιο.
Αν φτιάξουμε κώνους από λαμαρίνα και τους τυλίξουμε γύρω από κάθε πόδι σε κάποιο ύψος πάνω από το έδαφος (εικ. 18), θα εμποδίσουμε τα ποντίκια, τους αρουραίους και τα φίδια να σκαρφαλώνουν στα πόδια για να φτάσουν στην τροφή των κουνελιών ή στα ίδια τα ζώα. Αν έχετε πρόβλημα με τα μυρμήγκια, τυλίξτε στα πόδια πανιά και βρέξτε τα με μηχανέλαιο. Κι ακόμα καλύτερα, ρίξτε στα πανιά και κάποιο εντομοκτόνο.
Η κατασκευή των υπαίθριων κλουβιών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα διαθέσιμα υλικά και από το πόση προστασία χρειάζονται τα ζώα από τον καιρό και τους επιδρομείς. Τα συνηθέστερα υλικά είναι ένας συνδυασμός ξύλου και συρμάτινου πλέγματος. Όπως και στα μεταλλικά κλουβιά, πρέπει να χρησιμοποιούμε κολλητό πλέγμα επειδή είναι αρκετά γερό για να κρατάει μέσα τα κουνέλια και έξω τους επιδρομείς (σκυλιά, αλεπούδες κλπ.) Αν θέλουμε τα πλαϊνά ή/και το πίσω μέρος του κλουβιού να είναι συμπαγή, τότε χρησιμοποιούμε λαμαρίνα ή ξύλο ή μοριοσανίδα. Η χρήση γαλβανισμένων καρφιών στις περιοχές που θα είναι εκτεθειμένες στον καιρό θα παρατείνει τη ζωή της μονάδας. Και μην ξεχνάτε επίσης ότι στα κουνέλια αρέσει το ροκάνισμα και πολύ γρήγορα τρώνε κάθε ξύλο που μπορούν να φτάσουν. Γι’ αυτό τον λόγο, το ξύλο θα πρέπει να περιορίζεται εκεί που δεν μπορούν να φτάσουν τα κουνέλια ή, αν πρέπει να υπάρχει ξύλο κοντά στα κουνέλια, να γίνεται συνεχώς έλεγχος για να είμαστε βέβαιοι ότι τα κουνέλια δεν το ροκανίζουν. Επίσης, βεβαιωθήτε ότι τα κουνέλια δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να ροκανίσουν επεξεργασμένο ξύλο επειδή οι ουσίες που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία του ξύλου είναι συνήθως τοξικές.
Τα υπαίθρια κλουβιά, ιδίως εκείνα που σχεδιάζονται από ανθρώπους που βάζουν κουνέλια για πρώτη φορά, πολλές φορές είναι πολύ μεγάλα και γι’ αυτό δεν μπορούν να καθαρίζονται καλά. Η καθαριότητα είναι σημαντική και τα κλουβιά και οι εγκαταστάσεις εκτροφής πρέπει να έχουν σχεδιαστεί ώστε να διευκολύνουν το καθάρισμα. Αν οι μονάδες είναι πολύ μεγάλες, τότε ο φροντιστής θα πρέπει να χώνεται μέσα στο κλουβί για να το καθαρίσει. Οι ανάγκες χώρου των κουνελιών είναι οι ίδιες άσχετα από τον τύπο κλουβιού. Γι’ αυτό δεν υπάρχει κανένας λόγος τα κλουβιά να είναι μεγαλύτερα από 75 εκατοστά από εμπρός μέχρι πίσω και να μην μπορεί κανείς να φτάσει σε οποιοδήποτε σημείο του κλουβιού μέσα από την ανοιχτή πόρτα.
Οι πόρτες των κλουβιών πρέπει να είναι καλά φτιαγμένες και να έχουν γερούς μεντεσέδες. Πρέπει επίσης να υπάρχει κάποιο είδος κλείστρου που δεν θα μπορεί να ανοίξει από ένα τυχαίο άγγισμα ή από ένα σκύλο που πηδάει πάνω του. Μια κλάπα με κρίκο και λουκέτο είναι ένας σίγουρος τρόπος για την ασφάλεια της πόρτας του κλουβιού.
Εικ. 19. Αν αφήσουμε να χτυπάει ο ήλιος κατευθείαν την οροφή του κλουβιού, ιδίως το καλοκαίρι, η θερμοκρασία μέσα θα γίνει αφόρητη. Με ένα πρόχειρο στέγαστρο σκεπασμένο με κλαδιά ή με μια κληματαριά, η κατάσταση ελέγχεται και τα κουνέλια ζουν άνετα.
Η οροφή του κλουβιού είναι πολύ σημαντική επειδή πρέπει να προστατεύει τα κουνέλια από τον ήλιο και τη βροχή. Η οροφή πρέπει να εξέχει απ’ όλες τις πλευρές έτσι ώστε ο αέρας να μην πηγαίνει τη βροχή πάνω στα κουνέλια. Κάποια πρόβλεψη πρέπει επίσης να υπάρχει για την προστασία των κουνελιών από τη ζέστη που αντανακλάται από την εκτεθειμένη στον ήλιο στέγη (εικ. 19). Αυτό μπορεί, λόγου χάρη, να γίνει είτε απλώνοντας κλαδιά πάνω στην οροφή είτε μονώνοντας το εσωτερικό της οροφής (βεβαιωθήτε πως τα κουνέλια δεν μπορούν να ροκανίσουν τη μόνωση) είτε κατασκευάζοντας διπλή οροφή με κενό ανάμεσα στα δύο στρώματα είτε τοποθετώντας το κλουβί κάτω από ένα δέντρο ή κάποια άλλη πηγή σκιάς.
Ο εξαερισμός είναι πολύ σημαντικός για τα κουνέλια, αλλά πρέπει να προσέξετε ώστε τα κουνέλια σας να μην εκτίθενται σε κρύους και υγρούς ανέμους. Ανάλογα με τον τύπο κλουβιού, ίσως χρειαστεί να προσφέρετε στα κουνέλια κάποιο είδος προστασίας εκεί όπου είναι συχνοί οι κρύοι και υγροί άνεμοι. Σε περιοχές με δριμείς χειμώνες, ίσως θα πρέπει να προβλέψετε το κλείσιμο των ανοιχτών πλευρών του κλουβιού με κάποιο φλαπ από αδιάβροχο ύφασμα ή πλαστικό. Αλλά ποτέ μην κλείνετε εντελώς ένα κλουβί. Πρέπει πάντοτε να υπάρχει κάποιος εξαερισμός για να διώχνει την αμμωνία που συγκεντρώνεται από τα ούρα του ζώου.
Βασικός εξοπλισμός εκτροφής κουνελιών
Ταΐστρα από τενεκέ λαδιού. Η τροποποίηση ενός τενεκέ λαδιού (χωράει 5 γαλόνια ή 22,73 λίτρα και παλιά τον λέγαμε γκαζοτενεκέ) μας επιτρέπει να κατασκευάσουμε μια μεγάλη διπλή ταΐστρα κατάλληλη κυρίως για κλωβούς πάχυνσης κουνελιών – εκεί δηλαδή που έχουμε αρκετά κουνέλια τα οποία ταΐζουμε συνεχώς για να μεγαλώσουν γρήγορα. Όπως δείχνει η εικόνα 7, αφού κόψουμε το καπάκι του τενεκέ με ένα ανοιχτήρι κονσέρβας, με ένα κοπίδι κάνουμε στον τενεκέ δύο ανοίγματα (ένα εμπρός και ένα πίσω) ύψους 10 περίπου εκατοστών και μέσα στον τενεκέ τοποθετούμε δύο διαχωριστικά από ξύλο και κοντραπλακέ ή μοριοσανίδα. Τα διαχωριστικά επιτρέπουν στην κατασκευή να λειτουργεί σαν ταΐστρα τύπου χοάνης από την οποία μπορούν να τρώνε ταυτόχρονα τέσσερα κουνέλια. Ένα καπάκι που φτιάχνουμε από μοριοσανίδα με μεταλλικές υποδοχές στις τέσσερες γωνίες του επιτρέπει να ασφαλίζεται η τροφή. Η ταΐστρα αυτή υποχρεωτικά τοποθετείται μέσα στον κλωβό. Η εικόνα 8 δίνει τις τεχνικές λεπτομέρειες (διαστάσεις κλπ.) για την κατασκευή της.
- Εικόνα 7.Φαίνεται προοπτικά ο κομμένος τενεκές, το καπάκι από μοριοσανίδα, τα δύο διαχωριστικά και ο τρόπος που τοποθετούνται μέσα στον τενεκέ. Τα δύο λυγισμένα καρφιά, που κρατούν τα διαχωριστικά στη θέση τους, είναι απαραίτητα.
- Εικόνα 8. Οι τεχνικές λεπτομέρειες για την κατασκευή της ταΐστρας από τενεκέ. Δίνονται όλες οι διαστάσεις. Προσέξτε ότι η λαμαρίνα που αφαιρείται από τα ανοίγματα που κάνουμε στον τενεκέ αξιοποιείται σαν επένδυση του εμπρόσθιου μέρους της σανίδας κάθε διαχωριστικού ούτως ώστε να μη μπορούν να την ροκανίζουν τα κουνέλια.
3. Ταΐστρα από λαμαρίνα και μοριοσανίδα. Μια πολύ πρακτική ταΐστρα τύπου χοάνης, που μοιάζει αρκετά στη μορφή και τη λειτουργία με τις μεταλλικές ταΐστρες του εμπορίου, και η οποία μπορεί να κατασκευαστεί από δύο κομμάτια μοριοσανίδας και δύο κομμάτια λαμαρίνας. Η εικόνα 9 δείχνει τα σχήματα (και τις διαστάσεις) που πρέπει να έχουν τα υλικά. Οι λαμαρίνες στερεώνονται στις μοριοσανίδες με καρφάκια. Η εικόνα 10 παρουσιάζει την ταΐστρα μετά τη συναρμολόγησή της.
- Εικόνα 9. Τα σχήματα και οι διαστάσεις των υλικών της ταΐστρας. Στη λαμαρίνα Α, οι διακεκομμένες γραμμές σημαίνουν πως σ’ αυτά τα σημεία η λαμαρίνα πρέπει να διπλωθεί 90 μοίρες προς τα μέσα για να ενισχυθεί εκεί η κατασκευή. Στη λαμαρίνα Β, οι διακεκομμένες γραμμές δείχνουν πού πρέπει να γίνουν τα τσακίσματα ώστε η λαμαρίνα να αγκαλιάσει σωστά τα δύο κομμάτια μοριοσανίδας. Προσέξτε τα δύο πρώτα τσακίσματα στην κορυφή: Το δεύτερο σχηματίζει το χείλος της ταΐστρας, ενώ το πρώτο-πρώτο δείχνει πού πρέπει να διπλωθεί προς τα μέσα η λαμαρίνα ούτως ώστε να γίνει εντελώς λείο το χείλος και να προστατεύονται τα κουνέλια από πληγές.
- Εικόνα 10. Η ταΐστρα συναρμολογημένη. Το μεγάλο κομμάτι λαμαρίνας (Β) ξεκινάει από το πίσω μέρος, δημιουργεί τον πάτο της ταΐστρας και καταλήγει μπροστά στο χείλος της ταΐστρας. Το μικρότερο κομμάτι λαμαρίνας (Α) σχηματίζει το μπροστά μέρος της ταΐστρας. Τα εκτεθειμένα σημεία της μοριοσανίδας πρέπει να καλυφθούν με λωρίδες λαμαρίνας για να προστατευθούν από το ροκάνισμα των κουνελιών.
4. Μια διαφορετική ταΐστρα από λαμαρίνα και μοριοσανίδα. Η εικόνα 11 παρουσιάζει μια διαφορετική ταΐστρα φτιαγμένη από τα ίδια υλικά με την προηγούμενη. Η ταΐστρα αυτή είναι μεγαλύτερη, κατασκευάζεται ευκολότερα και έχει το πλεονέκτημα ότι ο πάτος της είναι από λεπτή σήτα για να πέφτει κάτω η σκόνη της τροφή και να μην ερεθίζονται τα ρουθούνια των κουνελιών.
- Εικόνα 11. Η ταΐστρα αυτή γίνεται από τρία κομμάτια λαμαρίνας και τρία κομμάτια μοριοσανίδας – δύο για τα πλαϊνά και ένα λοξά μέσα στην ταΐστρα για να κυλάει προς τα εμπρός η τροφή. Η συναρμολόγηση γίνεται και εδώ με καρφάκια. Μ’ αυτό το σχέδιο είναι πολύ πιο εύκολο να κόψουμε τη μοριοσανίδα για τα πλαϊνά (κάθετες τομές). Προσέξτε ότι και εδώ τα εκτεθειμένα στα δόντια των κουνελιών σημεία προστατεύονται με λωρίδες λαμαρίνας.
- Πώς θα ποτίζονται τα κουνέλια σαςΌπως και με την τροφή, αν έχετε δύο-τρεις κλωβούς κουνελιών μόνο, οι ποτίστρες σας μπορούν να είναι πολύ απλές – ένας κεραμικός κεσές ή ένα εμαγιέ μπωλ. Η λύση αυτή βέβαια επιβάλλει καθημερινό καθάρισμα και ανανέωση του νερού και δέσιμο του μπωλ με σύρμα στα πλευρά του κλωβού ώστε να μην το αναποδογυρίζουν τα κουνέλια.Αλλά αν έχετε περισσότερους κλωβούς ή ψάχνετε για μια πιο νοικοκυρεμένη λύση, μπορείτε να υιοθετήσετε τη λύση της εικόνας 12. Μια αναποδογυρισμένη μπουκάλα αναψυκτικού καταλήγει μέσα σε ένα μεγάλο σαρδελοκούτι τροφοδοτώντας το συνεχώς με νερό. Πώς λειτουργεί αυτή η λύση; Όταν τα κουνέλια πιουν αρκετό νερό, η στάθμη του στο σαρδελοκούτι χαμηλώνει και ο αέρας περνάει στη μπουκάλα με μπουρμπουλήθρες. Έτσι, η πίεση του αέρα μέσα στη μπουκάλα αυξάνεται και κατεβαίνει λίγο νερό μέσα στο σαρδελοκούτι. Κι αυτό επαναλαμβάνεται συνεχώς.
Εικόνα 12. Η μπουκάλα με το νερό τοποθετείται εξωτερικά του κλωβού υπό γωνία και το στόμιό της περνάει από ένα άνοιγμα μέσα στον κλωβό όπου βυθίζεται στο σαρδελοκούτι. Όταν αλλάζουμε το νερό, αναποδογυρίζουμε τη μπουκάλα έχοντας το δάχτυλό μας στο στόμιό της και τη βάζουμε στη θέση της. Θα χυθεί λίγο νερό, αλλά μόλις γεμίσει το σαρδελοκούτι, η ποτίστρα μας σταθεροποιείται.
Εικόνα 13. Μια πιο νοικοκυρεμένη εκδοχή της μπουκάλας ποτίστρας.
Εικόνα 14.Ένα απλό αυτόματο σύστημα ποτίσματος. Όταν τα κουνέλια που εκτρέφετε είναι παραπάνω από λίγα, αξίζει να σκεφθείτε την εγκατάσταση ενός αυτόματους συστήματος ποτίσματος. Αν και υπάρχουν πολλοί τύποι, όλα τα συστήματα αυτόματου ποτίσματος βασίζονται στην παροχή νερού υπό χαμηλή πίεση, ενώ η ποτίστρα είναι κάποιο είδος βαλβίδας που το κουνέλι μαθαίνει αμέσως να χρησιμοποιεί (Εικόνα 14). Οι ποτίστρες των αυτόματων συστημάτων είναι στην πραγματικότητα απλές βαλβίδες, όπου η πίεση του νερού σπρώχνει προς τα έξω ένα έμβολο και έτσι δεν βγαίνει νερό. Το νερό βγαίνει όταν το κουνέλι σπρώξει με τη γλώσσα του το έμβολο προς τα μέσα.
Εικόνα 15.Σε όλα αυτά τα συστήματα, η χαμηλή πίεση εξασφαλίζεται από μια μικρή δεξαμενή με φλοτέρ, σαν αυτό που υπάρχει στο καζανάκι της τουαλέτας. Η πίεση του νερού στις ποτίστρες-βαλβίδες εξαρτάται από το ύψος που έχουμε τοποθετήσει τη δεξαμενή μας. Πρέπει να προσέχουμε ώστε η πίεση από τη μια μεριά να είναι αρκετή για να μη στάζουν οι βαλβίδες, ενώ από την άλλη δεν θα τόσο μεγάλη που να εμποδίζει το κουνέλι να πιέσει το έμβολο (Εικόνα 15). Αν δεν έχετε σαφείς οδηγίες από τον κατασκευαστή του συστήματός σας ή αν φτιάχνετε το σύστημά σας εκ των ενόντων, μπορείτε να βρείτε το ιδανικό σημείο πίεσης ανεβάζοντας ή κατεβάζοντας τη δεξαμενή. Η εικόνα 16 παρουσιάζει ένα διάγραμμα αυτόματου συστήματος ποτίσματος.
Εικόνα 16. Ένας τρόπος να οργανώσετε το αυτόματο σύστημα ποτίσματος των κουνελιών σας. Αν και το συγκεκριμένο σχέδιο τοποθετεί τις σωλήνες τροφοδότησης στο πίσω μέρος των κλωβών, συνιστούμε οι σωλήνες (και οι βαλβίδες) να τοποθετούνται στο εμπρός μέρος για καλύτερο έλεγχο και συντήρηση του συστήματος και ευκολότερες επισκευές όταν χρειάζεται.Μια ζεστή φωλιά για τις κουνέλες σας
Εικόνα 17. Μια ευτυχής κονικλομαμά ποζάρει μέσα σε μια φωλιά ανοιχτού τύπου.Οι φωλιές είναι ένα απαραίτητο εργαλείο του κονικλώνα σας. Χωρίς αυτές, η κουνέλα στον κλωβό δεν έχει τα μέσα να φτιάξει μια ικανοποιητική φωλιά για τα νεογνά της (βλ. εικόνα 17). Η φωλιά ουσιαστικά αποτελεί στοιχείο του κλωβού της κονικλομητέρας και γι’ αυτό πρέπει να λάβετε υπ’ όψη την ανάγκη μιας φωλιάς όταν σχεδιάζετε ή αγοράζετε τους κλωβούς σας. Μπορείτε, λόγου χάρη, να επιλέξετε τη λύση μιας υποδαπέδιας φωλιάς, όπου η κουνέλα κατεβαίνει στη φωλιά από μια τρύπα στο δάπεδο του κλωβού. Αλλά μια τέτοια λύση είναι πολύπλοκη και δημιουργεί προβλήματα στον καθαρισμό του κλωβού. Είναι πολύ καλύτερο να επιλέξετε τη λύση της κινητής φωλιάς, η οποία αφαιρείται για καθαρισμό και φύλαξη όταν η κουνέλα δεν τη χρειάζεται. Βεβαίως, η τοποθέτηση και η αφαίρεση της φωλιάς από τον κλωβό επιβάλλει να είναι αρκετά μεγάλη πόρτα ώστε να μπορεί να περνάει. Προτείνουμε εδώ δύο τύπους χειροποίητης φωλιάς που μπορείτε να κατασκευάσετε εύκολα.1. Φωλιά κλειστού τύπου. Στην πραγματικότητα, ένα ξύλινο κουτί με μικρό άνοιγμα από το οποίο χωράει να περνά η κουνέλα. Για πολύ ψυχρές περιοχές είναι η καλύτερη λύση. Η εικόνα 18 δείχνει προοπτικά αυτή τη φωλιά που μπορεί να κατασκευαστεί από παλιές σανίδες ή μοριοσανίδα. Η εικόνα 19 σας δίνει τις τεχνικές λεπτομέρειες.
Εικόνα 18. Φωλιά κλειστού τύπου. Το πλεονέκτημά της είναι πως έχει διαστάσεις μικρότερες της φωλιάς ανοιχτού τύπου.
Εικόνα 19. Διαστάσεις και τρόπος κατασκευής φωλιάς κλειστού τύπου.2. Φωλιά ανοιχτού τύπου. Κατά τη γνώμη μου, η γενικά καλύτερη λύση. Γίνεται κι αυτή από σανίδες ή μοριοσανίδα και έχει αρκετά μεγάλο άνοιγμα που επιτρέπει να βλέπουμε τα νεογνά όταν η μητέρα βγαίνει για να φάει. Επίσης καθαρίζεται εύκολα – πράγμα πολύ σημαντικό. Η εικόνα 20 δείχνει αυτή τη φωλιά και τις διαστάσεις της.
Εικόνα 20. Φωλιά κλειστού τύπου. Προοπτικό σχέδιο και διαστάσεις. Η διατροφή των κουνελιών
Το κουνέλι είναι ένα εκπληκτικό ζώο τόσο από την πλευρά της αναπαραγωγικής του απόδοσης όσο και από την πλευρά της ποιότητας του κρέατος που μας προσφέρει. Γι’ αυτό πρέπει να δίνουμε στην διατροφή των κουνελιών μας όλη την προσοχή και επιμέλεια που τους αξίζει.
Για να δούμε την αναπαραγωγική υπεροχή του κουνελιού, ας συγκρίνουμε μια γουρούνα, μια αγελάδα ελεύθερης βοσκής και μια κουνέλα. Οι τυπικές αναπαραγωγικές αποδόσεις αυτών των τριών ζώων παρουσιάζονται παρακάτω στον πίνακα 1.Μια γουρούνα με βάρος 200 περίπου κιλά προσφέρει κατά μέσο όρο δύο γέννες τον χρόνο και 16 συνολικά γουρουνάκια. Σε ηλικία απογαλακτισμού, τα 16 αυτά ζώα ζυγίζουν γύρω στα 200 κιλά. Με άλλα λόγια, μια γουρούνα μας προσφέρει κάθε χρόνο το 100% του βάρους της σε καινούργια ζώα. Από την άλλη πλευρά, μια αγελάδα 500 περίπου κιλών μας προσφέρει ένα μοσχάρι τον χρόνο που όταν φτάσει το ένα έτος ζυγίζει περίπου 200 κιλά – δηλαδή η αναπαραγωγική απόδοση της αγελάδας είναι το 40% του βάρους της.Μια κουνέλα όμως με βάρος 5,5 κιλά προσφέρει κατά μέσο όρο 4 γέννες τον χρόνο και συνολικά 30 κουνελάκια που τη στιγμή του απογαλακτισμού τους ζυγίζουν γύρω στα 60 κιλά. Δηλαδή, η αναπαραγωγική απόδοση μιας κουνέλας είναι 1.100% του σωματικού της βάρους!Πίνακας 1. Σύγκριση της αναπαραγωγικής απόδοσης τριών ειδών ζώων Ζώο Γέννες Νεογνά Ενήλικο βάρος Απόδοση Κουνέλα (5,5 κιλά) 4 30 60 κιλά 1.100% Γουρούνα (200 κιλά) 2 16 200 κιλά 100% Αγελάδα (500 κιλά) - 1 200 κιλά 40% Αλλά η ασυναγώνιστη αναπαραγωγική ικανότητα του κουνελιού συνοδεύεται και από την υψηλή ποιότητα του κρέατός του. Το κουνελίσιο κρέας είναι λευκό, με λεπτή υφή και φίνα γεύση. Περιέχει λιγότερη πρωτεΐνη από το χοιρινό και το κοτόπουλο, αλλά περισσότερη από το μοσχάρι ή το αρνί. Τα εξαιρετικά αυτά χαρακτηριστικά του κουνελιού επιβάλλουν να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή του.Χορτονομή και pellets
Τα κουνέλια προτιμούν τους μικρότερους κόκκους αριστερά.Μπορείτε να διατρέφετε τα κουνέλια σας είτε με σανό και φρέσκα χορτάρια και λαχανικά που μαζεύετε από τον κήπο σας και τα χωράφια ή με βιομηχανικά παρασκευασμένους κόκκους (pellets). Και οι δύο μέθοδοι, εάν εφαρμόζονται σωστά, προσφέρουν στα κουνέλια επαρκή θρεπτικά στοιχεία για την αντιμετώπιση των διατροφικών τους αναγκών για συντήρηση, ανάπτυξη, αναπαραγωγή και γαλακτοφορία. Πάντως, το καθημερινό πρόβλημα θα είναι αφ’ ενός η μετ’ εμποδίων επιτόπια προμήθεια χορτονομής αφ’ ετέρου το κόστος αγοράς των κόκκων. Η ιδανική λύση είναι ο συνδυασμός χορτονομής και συμπυκνωμένης τροφής σε κόκκους σε ένα οικονομικό σύστημα διατροφής που προσφέρει πολυτοκία και υψηλή γαλακτοφορία στις κονικλομητέρες και ταχύτατη ανάπτυξη στα νεαρά κουνέλια που εκτρέφονται για το κρέας τους.
Χοντροκομμένος σανός και ψιλοκομμένος σανός. Προσέξτε πόσο μικρά είναι τα σωματίδια του ψιλοκομμένου σανού.Οι βιομηχανικά παρασκευασμένες τροφές είναι ένας συνδυασμός διαφορετικών συστατικών που αναμειγνύονται και καλύπτουν τις καθημερινές διατροφικές απαιτήσεις των κουνελιών. Για να γίνει πιο οικονομική η εκτροφή, δεν τις χρησιμοποιούμε μόνες τους, αλλά σε συνδυασμό με τον σανό και το χορτάρι που μπορούμε μόνοι μας να εξασφαλίσουμε τοπικά (παραδείγματος χάρη, τριφύλλι, φύλλα μουριάς κ.ά.). Η τοπική αυτή χορτονομή είναι πολύ καλή τροφή και καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες στις κουνέλες που δεν κυοφορούν ή θηλάζουν, στους κούνελους και στα ζώα που προορίζονται να αντικαταστήσουν γηραιότερα ζώα. Προϋπόθεση βέβαια είναι να βρίσκεται σε σωστό σημείο ωρίμανσης και να χορηγείται σε σωστούς συνδυασμούς. Δυστυχώς, η τοπική χορτονομή δεν είναι αρκετά θρεπτική για να καλύψει τις ανάγκες σε πρωτεΐνες, ενέργεια και βιταμίνες στις κουνέλες που κυοφορούν ή θηλάζουν. Τα ζώα αυτά χρειάζονται περισσότερα θρεπτικά στοιχεία από αυτά που βρίσκονται ακόμα και στους καλύτερους συνδυασμούς σανού και φρέσκων χορταριών. Πρέπει να συμπληρώνουμε την τροφή τους με συγκεκριμένες ποσότητες τροφής σε κόκκους.ΤροφέςΕμπορικά παρασκευασμένοι κόκκοι. Η κατάλληλη τροφή για έγκυες και θηλάζουσες κουνέλες. Αν δεν μπορείτε να βρείτε κόκκους (π.χ. κουνελίνη) στην περιοχή σας, τότε αγοράστε ένα γενικής χρήσεως μείγμα τροφής για ζώα και ταΐστε μ’ αυτό τις έγκυες και θηλάζουσες κουνέλες σας.
Χορτονομή. Όταν μαζεύετε χορτονομή για τα κουνέλια σας, δεν απαιτείται περισσότερος χρόνος για να διαλέξετε τα καλύτερα χορτάρια και λαχανικά – γι’ αυτό διαλέξτε τα καλύτερα. Ψάξτε για νεαρά και τρυφερά χορτάρια και λαχανικά που βρίσκονται στο στάδιο ανάπτυξης, όταν δηλαδή τα φυτά αυτά είναι πιο θρεπτικά.Οι ίνες, αν και δεν προσφέρουν πολλά θρεπτικά συστατικά, είναι πολύ σημαντικές στη διατροφή των κουνελιών. Διευκολύνουν τη διέλευση των τροφών από το γαστρεντερικό σύστημα των κουνελιών και είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του τυφλού εντέρου. Η βασική πηγή ινών για τα περισσότερα κουνέλια είναι το τριφύλλι. Όσο περισσότερο αυξάνεται το ποσοστό ινών σε ένα μείγμα τροφής, τόσο μειώνονται τα ενεργειακά επίπεδα και το αντίστροφο. Ρόλο παίζει επίσης το μήκος των ινών που χορηγούνται στα κουνέλια – δηλαδή αν είναι μακριές ή ψιλοκομμένες. Οι ψιλοκομμένες ίνες μπορούν να διακόψουν τον διαχωρισμό των διαλυτών και μη διαλυτών σωματιδίων στο πεπτικό σύστημα των κουνελιών και αυτό να οδηγήσει σε απόφραξη του τυφλού εντέρου με ένα υλικό που μοιάζει με λάσπη. Συμπέρασμα: Όταν δίνετε τριφύλλι ή άλλο σανό στα κουνέλια σας, μην το ψιλοκόβετε πολύ.
Αλάτι. Είναι καλό να αφήνετε λίγο αλάτι μέσα σε κάθε κλουβί κουνελιών. Το αλάτι είναι πολύ σημαντικό τρόφιμο και χωρίς επαρκείς ποσότητες αλατιού στη διατροφή τους τα νεαρά κουνέλια δεν μεγαλώνουν σωστά, οι θηλάζουσες κουνέλες δεν παράγουν αρκετό γάλα για τα νεογνά τους και οι κούνελοι δεν είναι πολύ καλοί στην αναπαραγωγή.Νερό. Πάντοτε πρέπει να βάζετε καθαρό, φρέσκο νερό μπροστά στα κουνέλια σας. Χωρίς νερό, οι θηλάζουσες κουνέλες δεν παράγουν αρκετό γάλα και τα νεαρά ζώα σε ανάπτυξη δεν τρώνε αρκετή τροφή ώστε να μεγαλώνουν όσο γρήγορα θα έπρεπε.Πώς να ταΐζετε τα ζώα σαςΘηλάζουσες κουνέλες και νεογνά. Μετά τον τοκετό, αρχίστε να δίνετε καθημερινά στην κουνέλα 115 με 170 γραμμάρια τροφής σε κόκκους (pellets) και βαθμιαία αυξήστε την ποσότητα έως ότου μέσα σε μια εβδομάδα η κουνέλα θα τρώει όσα pellets θέλει. Κανονικά, οι κουνέλες μέχρι να γίνουν τριών εβδομάδων τα κουνελάκια τρώνε 230 μέχρι 450 γραμμάρια τη μέρα. Η ποσότητα που τρώει καθημερινά η κουνέλα εξαρτάται από το μέγεθός της (αν ανήκει δηλαδή σε μεσαία ή μεγάλη ράτσα κουνελιών) και τον αριθμό των νεογνών της. Μετά από τις τρεις εβδομάδες, η κουνέλα και τα μικρά της καταναλώνουν καθημερινά μέχρι 1.350 γραμμάρια pellets). Αν όμως παράλληλα δίνουμε στην κουνέλα φρέσκια, τρυφερή χορτονομή, η καθημερινή κατανάλωση τροφής σε κόκκους θα είναι περίπου η μισή, και συγκεκριμένα 115 με 230 γραμμάρια τις πρώτες τρεις εβδομάδες και 680 γραμμάρια μετά την τρίτη εβδομάδα. Αμέσως μετά τον απογαλακτισμό, η τροφή σε κόκκους πρέπει να μειωθεί σε 55 με 85 γραμμάρια καθημερινά κι αυτό να συνεχιστεί μέχρι να λήξει η γαλακτοφορία.
Ώριμοι αρσενικοί και κουνέλες σε ανάπαυση. Τα ζώα αυτά πρέπει καθημερινά να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε φρέσκια χορτονομή. Εάν όμως τα χορτάρια και τα λαχανικά που τους χορηγούνται είναι κακής ποιότητας και ξηρά, τότε πρέπει να έχουν ένα συμπλήρωμα 30 με 60 γραμμαρίων τροφής σε κόκκους καθημερινά παράλληλα με τη χορτονομή τους. Για να συνεφέρουμε πολύ παραγωγικές κουνέλες (δηλαδή κουνέλες πολύτοκες και με νεογνά μεγάλου βάρους), ίσως είναι αναγκαίο να τους χορηγούμε πάνω από 30 με 60 γραμμάρια pellets. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, ο μόνος κριτής είναι τα μάτια και τα χέρια σας. Παρακολουθήτε τακτικά την κουνέλα και σηκώνετέ την κάθε τόσο για να δείτε αν κερδίζει το βάρος που έχασε όταν θήλαζε τα μικρά της.Έγκυες κουνέλες. Οι έγκυες κουνέλες δεν πρέπει να παχαίνουν πολύ. Μην τους δίνετε περισσότερα από 80 με 115 γραμμάρια τροφής σε κόκκους τη μέρα. Αν όμως η χορτονομή που τους χορηγείτε είναι καλής ποιότητας, τότε η ποσότητα των pellets που τρώνε μπορεί να μειωθεί σε 45 με 60 γραμμάρια τη μέρα.Κουνέλια σε ανάπτυξη. Τα κουνέλια που βρίσκονται στην ανάπτυξη πρέπει να έχουν όσα pellets και όση χορτονομή θέλουν. Όπως και στην περίπτωση της θηλάζουσας κουνέλας, αν η χορτονομή είναι κακής ποιότητας, τότε πρέπει να τους δίνουμε περισσότερα pellets. Το καλύτερο πρόγραμμα διατροφής γι’ αυτά τα ζώα είναι να έχουν συνεχώς μπροστά τους τροφή σε κόκκους. Μόνο με χορτονομή δεν μπορείτε να έχετε αρκετά γρήγορα έτοιμα για κατανάλωση κουνέλια.Νεαροί κούνελοι και νεαρές κουνέλες. Είναι ζώα αντικατάστασης και πρέπει να έχουν πλήρη διατροφή σε pellets και χορτονομή μέχρι να γίνουν τρεισήμισι-τεσσάρων μηνών. Όταν φτάσουν σ’ αυτή την ηλικία, πρέπει να διατρέφονται έτσι ώστε να γίνουν σωστά αναπαραγωγικά ζώα. Και πάλι αφήστε τα μάτια και τα χέρια σας να κρίνουν. Πρέπει να θυμόσαστε ότι τα αναπαραγωγικά σας ζώα πρέπει να είναι εύσαρκα αλλά όχι πολύ παχιά. Όσο θα μπορείτε να νιώθετε στα δάχτυλά σας τα πλευρά τους, τα ζώα σας θα είναι σε καλή κατάσταση.Μερικές προτάσεις διατροφής για τα κουνέλια σαςΣανός- Άχυρο διαθέσιμο συνεχώς για υγιή έντερα και κανονικά δόντια.
- Το τριφύλλι είναι καλό για τα κουνελάκια και τα αδύνατα ή ηλικιωμένα κουνέλια.
- Μην αποθηκεύετε τον σανό σε σφραγισμένα δοχεία και ελέγξτε για μούχλα ή έντομα πριν τον δώσετε στα ζώα.
Νερό- Οι άνθρωποι πολλές φορές ξεχνάνε πόσο σημαντικό είναι το νερό. Τα κουνέλια σας πρέπει να έχουν πάντοτε μπροστά τους καθαρό νερό.
- Βάλτε το νερό σε πήλινο πιάτο ή μπολ ή σε αναποδογυρισμένη μπουκάλα που δεν έχει βουλώσει.
- Μερικά κουνέλια προτιμούν να πίνουν νερό από ένα βαρύ πήλινο μπολ.
Τροφή σε κόκκους- Βλέπε παραπάνω.
Λαχανικά- Μια κούπα περίπου πλυμένα λαχανικά τη μέρα,
- Συνηθίστε σιγά σιγά τα κουνέλια σας στα λαχανικά για να μειώσετε την πιθανότητα διάρροιας.
Κουνελοκεράσματα- Φρούτα σε πολύ μικρές ποσότητες (περίπου μια κουταλιά της σούπας).
- Αποφεύγετε τα κράκερς, τα cereals και τα γλυκίσματα επειδή παχαίνουν και προκαλούν εντερικές διαταραχές.
Μερικά λαχανικά και φρούτα ασφαλή για τα κουνέλια- Άνηθος
- Αντίδι
- Αχλάδι
- Βασιλικός
- Βατόμουρα
- Δυόσμος
- Καρότο
- Κατιφές
- Λάχανο
- Μαϊντανός
- Μάραθο
- Μαρούλι
- Μήλο (χωρίς κουκούτσια)
- Μπανάνα
- Μπρόκολο
- Μαντζουράνα
- Νεροκάρδαμο
- Πεπόνι
- Ραδίκι
- Ροδάκινο
- Σέλινο (κοντοκομμένα κομμάτια)
- Σινάπι
- Σπανάκι
- Σταφύλι
- Τριφύλλι
- Φράουλα
- Φύλλωμα παντζαριού
- Φύλλωμα ραπανιού
Πώς να χειρίζεστε τα κουνέλια
Όταν εκτρέφετε κουνέλια, θα χρειαστεί πολλές φορές να τα πιάσετε και να τα σηκώσετε. Λόγου χάρη, για να τους αλλάξετε κλουβί, για να μεταφέρετε μια κουνέλα στον κούνελο, για να τα εξετάσετε αν έχουν πρόβλημα υγείας ή για να διαπιστώσετε αν μια κουνέλα είναι έγκυος. Πρέπει να πιάνετε πολύ προσεκτικά τα κουνέλια σας. Όσο ήμερα κι αν είναι από τη φύση τους, μπορεί να φοβηθούν όταν τα πιάνετε και να αρχίσουν να παλεύουν, ενδεχομένως με πολύ δυσάρεστα αποτελέσματα. Όλα τα κουνέλια μπορεί να πάθουν κάταγμα της σπονδυλικής στήλης, ιδίως αν ζουν σε κλουβιά και η διατροφή τους δεν είναι σωστή, οπότε μπορεί να έχουν οστεοπώρωση. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να υποστηρίζετε τη ράχη και τη λεκάνη τους όταν τα σηκώνετε.
Εικόνα 1. Τα κουνέλια σηκώνονται σωστά όταν τα κρατάμε με το ένα χέρι από το δέρμα του σβέρκου και με το άλλο στηρίζουμε τα οπίσθιά τους.
Εικόνα 2. Εναλλακτικός τρόπος σωστού κρατήματος των κουνελιών. Τα κρατάμε με το ένα χέρι κάτω από το στήθος και με το άλλο στηρίζουμε τα οπίσθιά τους.Ποτέ, ποτέ, ποτέ μην πιάνετε τα κουνέλια από τα αυτιά τους. Πρέπει να τα σηκώνετε απαλά από το δέρμα του σβέρκου με το ένα χέρι, ενώ με το άλλο να υποστηρίζετε τα απίσθιά τους (Εικόνα 1). Ένας εναλλακτικός τρόπος είναι να τα σηκώνετε με το ένα χέρι κάτω από το στήθος, ενώ με το άλλο υποστηρίζετε τα οπίσθιά τους (Εικόνα 2). Κρατάτε τα κουνέλια κολλημένα στο σώμα σας για να μην παλεύει το κουνέλι.
Εικόνα 3. Τα κουνέλια μπορούν επίσης να κρατιούνται με το ένα χέρι να υποστηρίζει τη ράχη και να κρατάει το ελεύθερο πίσω πόδι, ενώ το άλλο χουφτώνει το στήθος.Για να εξετάσετε ένα κουνέλι, ο καλύτερος τρόπος είναι να το τοποθετείτε σε μια επιφάνει που δεν γλιστράει και να το κρατάτε συνεχώς από το δέρμα του σβέρκου. Μερικά κουνέλια ηρεμούν αν καλύψετε τα μάτια τους με το άλλο σας χέρι. Οι περισσότερες εξετάσεις των κουνελιών μπορούν να γίνουν από αυτή τη θέση, αν και είναι ευκολότερο να βάλετε το κουνέλι ανάσκελα όταν θέλετε να εξετάσετε τους κοπτήρες του ή να του κόψετε τα νύχια. Για να γίνει αυτό, ο βοηθός σας κρατάει το κουνέλι κολλημένο στο σώμα του και με το ένα χέρι υποστηρίζει τη ράχη του, ενώ κρατάει το ελεύθερο πίσω πόδι . Το άλλο χέρι χουφτώνει το στήθος (Εικόνα 3).
Εκόνα 4. Το κουνέλι μπορεί να κρατιέται από το δέρμα του σβέρκου με το ένα χέρι, ενώ η ράχη του υποστηρίζεται από το μπράτσο.Εναλλακτικά, το κουνέλι μπορεί να κρατιέται από το δέρμα του σβέρκου με το αριστερό χέρι και η ράχη του να υποστηρίζεται από το αριστερό μπράτσο (Εικόνα 4). Αυτό απελευθερώνει το άλλο χέρι για άλλες δουλειές. Τα κουνέλια μένουν ήρεμα σ’ αυτή τη θέση και αν ο χειριστής τους αρχίσει να χαϊδεύει απαλά τη μύτη του ενώ τους μιλάει ήρεμα και χαμηλόφωνα, πέφτουν σε έκσταση (υπνωτίζονται) (Εικόνα 5). Οι χτύποι της καρδιάς και ο ρυθμός της αναπνοής δεν αυξάνονται σ’ αυτή τη θέση, πράγμα που δείχνει ότι έτσι δεν στρεσσάρονται.
Εικόνα 5. Τα κουνέλια μπορούν να πέσουν σε κατάσταση έκστασης, αν ο χειριστής τους τους χαϊδεύει απαλά τη ράχη της μύτης και ταυτόχρονα τους μιλάει απαλά.Για να ψηλαφίσετε την κοιλιά, είναι καλύτερο να κρατάτε όρθιο το κουνέλι, με τη ράχη του πάνω στο σώμα σας και το ένα χέρι σας να στηρίζει το στήθος του ζώου (Εικόνα 6). Έτσι το άλλο χέρι σας απελευθερώνεται για να ψηλαφήσετε το ζώο.
Εικόνα 6. Για να ψηλαφήσετε την κοιλιά μιας κουνέλας, είναι ευκολότερο να κρατήσετε το κουνέλι όρθιο με τη ράχη του πάνω στο σώμα σας, ενώ με το ένα χέρι σας υποστηρίζετε το στήθος- http://www.kevio.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου