Θεραπευτικά μέλια: Άθερμο μέλι ερείκης με superfoods.

Κυριακή 30 Ιουνίου 2013

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΥ ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ - ΑΥΓΟΥΣΤΟ

A. ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΒΑΜΒΑΚΙΟΥ

Πολλές μελισσοκομικές εκμεταλλεύσεις στηρίζονται στην παραγωγή
μελιού από τις φυτείες βαμβακιού. Πρώτη ενέργεια των μελισσοκόμων
είναι η επιλογή της τοποθεσίας μεταφοράς των μελισσιών. Στην
περίπτωση του βαμβακιού οι εμπειρίες προηγουμένων ετών δεν είναι το
μοναδικό κριτήριο. Χρειάζεται ο μελισσοκόμος να ενημερωθεί προηγουμένως
για την πιθανότητα εφαρμογής εντομοκτόνων στην περιοχή.
Ο οργανισμός βάμβακος με παγίδες που έχει τοποθετήσει στις διάφορες
περιοχές, παρακολουθεί τους πληθυσμούς του πράσινου και ρόδινου
σκουληκιού και ανάλογα συστήνει αποφυγή ή εφαρμογή των ραντισμάτων.
Τις πληροφορίες αυτές μπορεί να τις έχει ο μελισσοκόμος από τους
γεωπόνους του Οργανισμού Βάμβακος, τους γεωπόνους της κάθε Δ/νσης
Γεωργίας ή τους γεωτεχνικούς με καταστήματα γεωργικών φαρμάκων .
Αποφασιστικής επίσης σημασίας είναι η "ποικιλία" του βαμβακιού. Η
αλλαγή ποικιλίας είναι πιθανό να σημαίνει αλλαγή των δεδομένων
νεκταροέκκρισης ή μελιτοέκκρισης της προηγούμενης χρονιάς.
Στο βαμβάκι δεν χρησιμοποιούμε συνήθως διαφράγματα. Ο γόνος
επεκτείνεται σημαντικά, είμαστε έτοιμοι για προσθήκη ορόφων ή φύλλων
κηρήθρας εφ' όσον τα μελίσσια μας δεν έχουν συμπληρώσει τον δεύτερο
όροφο. Μας ενδιαφέρει η επέκταση του γόνου, γιατί εκτός των άλλων
αποτελεί και την ασφαλιστική δικλείδα για την περίπτωση (που δεν το
εύχεται κανείς) της μαζικής απώλειας συλλεκτριών από τα ραντίσματα.
Οι εκκολαπτόμενες μέλισσες αναπληρώνουν σ' ένα ποσοστό αυτές
που χάθηκαν και έτσι οι συνέπειες για την συνέχιση εκμετάλλευσης του
βαμβακιού ή συνεχόμενης άλλης πηγής (π.χ.πεύκο), δεν είναι
καταστροφικές.
Σε περιπτώσεις συνενώσεων μελισσιών στο βαμβάκι, ενδιαφερόμαστε
αντίθετα, στο μπλοκάρισμα των πλαισίων με νέκταρ, πριν η μέλισσα
επεκτείνει τη γέννα της σε πολλά πλαίσια. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις έχουμε
και αρκετό γόνο για τη συνέχεια, αλλά προπαντός πολλά πλαίσια με μέλι για
τρύγο, απαλλαγμένα από γόνο. Επιτυχημένη συνένωση γίνεται με τη χρήση
ούζου ή τσίπουρου με γλυκάνισο.
Τα πλαίσια που τρυγιούνται πρέπει να είναι καλά γεμάτα και το μέλι
σφραγισμένο, λόγω δε των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν, οι
χειρισμοί των πλαισίων στο τρύγο να είναι προσεκτικοί. Λίγες στροφές
της "μηχανής" και 3 - 4 "γυρίσματα" των πλαισίων. Αν είναι δυνατόν
αποφεύγουμε να τρυγούμε φρεσκοκτισμένα πλαίσια γιατί σπάζουν πολύ
εύκολα.
Το νερό συνήθως δεν λείπει, αφού οι καλλιέργειες είναι ποτιστικές ως επί
το πλείστον, ενώ η σκίαση των μελισσών είναι επιθυμητή, αλλά πολύ
δύσκολα μπορεί κανείς να βρει σκιά στις πεδιάδες της Θεσσαλίας -
Μακεδονίας, Στερεάς και Θράκης.
΄Οσοι μελισσοκόμοι πηγαίνουν τακτικά στα βαμβάκια, είναι σωστό να
βάφουν άσπρες τις κυψέλες (χρησιμοποιούνται άλλα χρώματα στις
προσόψεις των κυψελών) και ν' ασπρίζουν με ασβεστόνερο τα καπάκια. Δεν
είναι σπάνιο οι ψηλές θερμοκρασίες να λειώνουν τα κεριά, ιδιαίτερα αν το
μελίσσι δεν έχει αερισμό ή αρκετό πληθυσμό για την συνεχή ανανέωση του
αέρα.
Για τον ίδιο λόγο τα φύλλα κηρήθρας πρέπει να ενσωματώνονται
καλά μέσα στα σύρματα και στη χαραγή του κηρηθροφορέα. Επίσης
είναι ασφαλέστερο να τοποθετούνται στα μελίσσια τις απογευματινές
ώρες και ν' αποφεύγεται η τοποθέτησή τους στην άκρη, γιατί εκεί μαζεύονται
οι συλλέκτριες και το βάρος τους μπορεί να τις "κόψει" προτού ακόμη
κτισθούν.
Μετά από το βαμβάκι θ' αναζητήσουμε γυρεοφόρες ανθοφορίες, όπως
καλαμπόκι όψιμο ή κισσό τον Σεπτέμβριο ή μπορούμε να μεταφερθούμε στα
πεύκα για την εκμετάλλευση της πρώτης περιόδου μελιτοέκκρισης. Αν όμως
παραμείνουμε αρκετά στο βαμβάκι είναι προτιμότερο να παραλείψουμε την
πρώτη μελιτοέκκριση του πεύκου (που δεν είναι τόσο σίγουρη) και αφού
ανασυγκροτήσουμε τα μελίσσια να πάμε στο πεύκο μετά τις 20 Σεπτεμβρίου.
Το βαμβακόμελο είναι καλής ποιότητας μέλι, πολύ ανοικτού χρώματος το
οποίο κρυσταλλώνει γρήγορα. Το τελευταίο επηρεάζει και το μέλι που θα
τρυγηθεί στο πεύκο το φθινόπωρο, ένα μειονέκτημα που πρέπει να το
έχουμε υπ' όψη μας.
Στο βαμβάκι, αν έχουμε δυνατά μελίσσια, είναι ευκαιρία να δοκιμάσουμε
την παραγωγή μελιού σε σεξιόν (μελικηρίδια).
Η διαφορά τιμής αξίζει την προσπάθεια και η εμπειρία θ' αποτελέσει οδηγό
για την συνέχιση της προσπάθειας και σ' άλλες ανθοφορίες τις επόμενες
χρονιές.
B. ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΘΥΜΑΡΙΟΥ

Για πολλές περιοχές της χώρας μας το θυμάρι είναι η μοναδική
ανθοφορία, ιδιαίτερα πολλά νησιά του Αιγαίου τον υπόλοιπο χρόνο
αντιμετωπίζουν ακόμη και πρόβλημα συντήρησης των μελισσιών. Γι' αρκετές
άλλες περιοχές όπως της Κρήτης, της Ρόδου, της Αττικής και της Ανατολικής
Πελoποννήσου χωρίς να είναι η μοναδική, είναι η κύρια ανθοφορία και βάση
της μελισσοκομίας.
Το πρώιμο θυμάρι του Ιουνίου, όπου υπάρχει, πηγαίνει συνήθως
καλά. ΄Όμως ο κύριος όγκος της παραγωγής θυμαρίσιου μελιού βγαίνει
τον Ιούλιο. Τα μελίσσια που δεν αδυνατίζουν από σμηνουργία ή μεγάλη
προσβολή από Βαρρόα (δύο προβλήματα που παρουσιάζουν έξαρση τους
προηγούμενους μήνες), βοηθούντος του ευνοϊκού καιριού, θα δουλέψουν
καλά τον Ιούλιο. Αν μάλιστα ο μελισσοκόμος έχει έτοιμες κτισμένες
κηρήθρες και δεν περιμένει στο θυμάρι να συμπληρώσει τον αριθμό που
χρειάζονται τα μελίσσια του, τότε η παραγωγή εκλεκτού θυμαρίσιου
μελιού θα είναι αυξημένη.
Η χρήση διαφραγμάτων βασίλισσας είναι σκόπιμη, έχει όμως
κάποια μειονεκτήματα. Η συνολική συλλεγόμενη ποσότητα νέκταρος είναι
μικρότερη, όμως τελικά το μέλι που περισσεύει από τα μελίσσια και μπορεί
να τρυγηθεί, είναι περισσότερο. Ο περιορισμός της βασίλισσας στη " φωληά "
επιτρέπει την αποθήκευση μελιού στα πλαίσια των ορόφων που όσο "
αδειάζουν " από γόνο, "γεμίζουν" από μέλια.
Όταν σ' όλα τα πλαίσια των ορόφων έχουμε, έστω και ανώριμο μέλι
που δεν έχει σφραγισθεί ακόμη, αφαιρούμε τα διαφράγματα που όπως
να το κάνουμε είναι ένα εμπόδιο στη συνοχή του μελισσιού.
Προσοχή χρειάζεται να δώσουμε δεύτερη είσοδο πάνω από το
διάφραγμα, την παροχή νερού στις μέλισσες (το οποίο να βρίσκεται σε σκιά
για να μη θερμαίνεται) και στον καλό αερισμό των μελισσιών.
Αν η ανάγκη να εξουδετερώσουμε τις σμηνουργίες τους
προηγούμενους μήνες, μας οδηγεί σε διαιρέσεις των μελισσιών και
απόκτηση μεγάλου αριθμού σμηνών, είναι αποδοτικό να συνενώνουμε τα
μελίσσια στο θυμάρι κρατώντας την νεότερη βασίλισσα. Μ' αυτό τον τρόπο
μεγαλώνει η σχέση συλλεκτριών μελισσών προς οικιακές μέλισσες και το
μέλι για τον μελισσοκόμο είναι περισσότερο.
Διακόπτουμε κάθε είδους χημιοθεραπεία ή τροφοδότηση.
΄Οσα πλαίσια δεν τρυγηθούν στο θυμάρι, είτε γιατί έχουν γόνο είτε
γιατί δεν ολοκληρώθηκε η ωρίμανση του μελιού, σημαδεύονται για να
τρυγηθούν χωριστά σε πιθανή επόμενη ανθοφορία ή στο πεύκο. Μ' αυτό τον
τρόπο παράγεται και η ξεχωριστή ποιότητα μελιού, το πευκοθύμαρο.
Στο θυμάρι δεν συμφέρει η παραγωγή μελιού σε σεξιόν, εκτός κι
αν είναι ημιτελή και τοποθετηθούν στο θυμάρι για ολοκλήρωση της
ωρίμανσης και του σφραγίσματος.
Τον Αύγουστο σε όψιμες ή ορεινές περιοχές συνεχίζεται η ανθοφορία
θυμαριού και μπορεί να πραγματοποιηθεί και δεύτερος τρύγος. Ορισμένες
περιοχές παρουσιάζουν αυτό το πλεονέκτημα της συνύπαρξης με την κύρια
ανθοφορία και όψιμης τον Αύγουστο και εκμετάλλευσης ως εκ τούτου με μια
μεταφορά για ένα δίμηνο του σπουδαίου αυτού μελισσοκομικού φυτού .
Τον πρώτο λόγο όμως τον έχει ο καιρός. Υγρός και δροσερός καιρός
τον Ιούλιο - Αύγουστο θα επιτρέψει στα μελίσσια να δουλέψουν το θυμάρι και
στον μελισσοκόμο να δεί ν' ανταμείβονται οι κόποι και τα έξοδα και να
δικαιώνονται οι προσδοκίες του.

Γ΄ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΠΕΥΚΟΥ

Από τα τέλη Ιουλίου στην Τραχεία πεύκη και από τις αρχές
Αυγούστου στα δάση της Χαλέπιου πεύκης ξεκινούν οι μελιτοεκκρίσεις του
πλέον αποδοτικού μελισσοκομικού φυτού της χώρας μας.
Η μεταφορά των μελισσοσμηνών στο "πρώτο βάρεμα του πεύκου"
(στην πρώτη περίοδο μελιτοέκκρισης) έχει πλεονεκτήματα και
μειονεκτήματα.
Τα μελίσσια έχουν δυνατούς πληθυσμούς, η διάρκεια της ημέρας
είναι μεγάλη, οι θερμοκρασίες του αέρα αρκετά υψηλές επιτρέποντας
την ευκολότερη και γρηγορότερη συλλογή των εκκρίσεων του "εργάτη
" από τις μέλισσες.
΄Ετσι τα αποτελέσματα είναι πιο θεαματικά στη συλλογή μελιού,
ορισμένες χρονιές μάλιστα κτίζονται και νέες κηρήθρες.
Όμως η πιθανότητα επιτυχίας του πεύκου τον Αύγουστο είναι
μικρότερη σε σχέση με την δεύτερη φθινοπωρινή περίοδο που αρχίζει
στα μέσα Σεπτεμβρίου.
Ενδεχόμενη αποτυχία θα επηρεάσει ακόμη και την εκμετάλλευση της
δεύτερης μελιτοέκκρισης, γιατί θα χρειασθεί χρόνος για την ενδυνάμωση των
μελισσιών που εξασθένισαν στο πεύκο. Αυτός είναι ο λόγος που αρκετοί
μελισσοκόμοι, ειδικευμένοι στη παραγωγή πευκόμελου, αποφεύγουν την
μεταφορά των μελισσιών τον Αύγουστο στο πεύκο.
Υπενθυμίζω ότι η επιτυχία στο πεύκο εξασφαλίζεται με έγκαιρη
μεταφορά (πολύ χρήσιμα τα μελίσσια δείκτες) με πολύ πληθυσμό και
γόνο και τρυγημένα νηστικά μελίσσια.

Δ΄ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΗΛΙΑΝΘΟΥ ΚΑΙ ΓΛΥΚΑΝΙΣΟΥ

Τα δύο αυτά καλλιεργούμενα για τους σπόρους τους φυτά είναι όχι
ασήμαντες πηγές μελιού και παρουσιάζουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά στην
εκμετάλλευσή τους.
Είναι της ίδιας περίπου εποχής άνθισης (γλυκάνισος από 15
Ιουνίου - 15 Ιουλίου, Ηλίανθος μέχρι τέλους Ιουλίου), το μέλι είναι
ανοικτόχρωμο, κίτρινο στον ηλίανθο, σκουρότερο στον γλυκάνισο και δεν
αναμιγνύεται εύκολα με άλλες κατηγορίες μελιού, έχουμε μεγάλη φθορά
των συλλεκτριών μελισσών, οι οποίες γρήγορα χάνουν το τρίχωμά τους
και μαυρίζουν.
Η φθορά των συλλεκτριών μελισσών είναι εντονότερη σε ξηρικές
καλλιέργειες των ανωτέρω φυτών και για τον λόγο αυτό πρέπει ν'
αποφεύγονται από τους μελισσοκόμους. Βροχές τον Μάιο και Ιούνιο
ευνοούν τις ξηρικές καλλιέργειες, ανεξάρτητα όμως από την περίσσεια
εδαφικής υγρασίας, η παραμονή των μελισσιών στον ηλίανθο ή στον
γλυκάνισο πρέπει να είναι πολύ σύντομη. Μόλις είναι έτοιμα ορισμένα
πλαίσια για τρύγο (στους ορόφους), τρυγούμε και μεταφέρουμε τα μελίσσια
μας σε γυρεοφόρες ανθοφορίες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι μετά τον ηλίανθο ή τον γλυκάνισο τα
μελίσσια δεν "τραβούν" στο πεύκο. Αυτό είναι άλλωστε αναμενόμενο,
αφού εκτός της φθοράς των συλλεκτριών μελισσών, παρατηρείται και
"μπλοκάρισμα του γόνου" από τα μέλια.

Ε΄ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΑ ΦΥΤΑ ΙΟΥΛΙΟΥ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Την περίοδο αυτή εμφανίζονται ορισμένα γυρεοφόρα μελισσοκομικά
φυτά τα οποία είναι πολύ χρήσιμα για το δυνάμωμα των μελισσιών που
έχουν εξασθενίσει δουλεύοντας στις ανθοφορίες που προαναφέραμε.
Στην αρχή της περιόδου (μέχρι 15 ιουλίου) έχουμε την καστανιά, που
συνεχίζει την άνθισή της από τα μέσα του προηγούμενου μήνα.
Τον Αύγουστο στα μεγαλύτερα υψόμετρα, ξεκινά την ανθοφορία της η
σουσούρα (φθινοπωρινό ρείκι),για να να πετύχει όμως απαιτούνται
καλοκαιρινές βροχές, που γενικώς σπανίζουν.
Τον Ιούλιο ανθίζει η λυγαριά (καναπίτσα), που κι' αυτή επιζητείται για
την γύρη της.
Επίσης τον Ιούλιο είναι ενδιαφέρουσες οι ανθοφορίες στις
παραθαλάσσιες βαλτώδεις περιοχές (τσαϊρια) μεταξύ των οποίων τα
χαλβάνια (σκιαδανθή) προσφέρουν νέκταρ και γύρη. Η παραμονή στους
βάλτους, ευνοεί την εν συνεχεία μεταφορά των μελισσιών στο πεύκο.
Ο πολύκομβος στα θερινά σιτηρά, είναι κατάλληλη ανθοφορία για την
ανάπτυξη των μελισσιών, ιδίως των παραφυάδων ή των μελισσιών που δεν
προορίζονται για παραγωγή μελιού στη συνέχεια. Το τελευταίο, γιατί το μέλι
του πολύκομβου με την ιδιάζουσα ασμή και το μαύρο χρώμα, δεν προτιμάται
από τους καταναλωτές και αποφεύγεται από τους τυποποιητές.
Τέλος δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι την εποχή αυτή σε υψόμετρα
πάνω από 1000 μέτρα (Πίνδος - Ροδόπη κ.α) η άνοιξη συνεχίζεται και
αρκετοί μελισσοκόμοι, ιδιαίτερα της Ηπείρου που δεν έχουν άλλες διεξόδους,
μετακινούνται σ' αυτές τις περιοχές και το μέλι που παράγεται από τις
μέντες, ρίγανες, θυμαράκια κ.α. πολλά φρύγανα, είναι εξαιρετικό.

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ
Την περίοδο του καλοκαιριού αποφεύγουμε την χημειοθεραπεία, για
λόγους προστασίας του μελιού από τα κατάλοιπα των χημικών
σκευασμάτων.
Οι ασθένειες που θα μας απασχολήσουν είναι η Αμερικάνικη
σηψηγονία και η Ασκοσφαίρωση - Κιμωλίαση.
Η αμερικάνικη σηψηγονία, που είναι ως γνωστόν δύσκολη και
επίμονη αρρώστεια του γόνου, όταν εμφανισθεί είναι προτιμότερο
ν'αντιμετωπισθεί με καταστροφή των σμηνών (κάψιμο). Τακτικές, αλλά όχι
συχνές και μακρόχρονες, επιθεωρήσεις των μελισσιών μας επιτρέπουν στο
γρήγορο εντοπισμό των άρρωστων σμηνών, προτού γενικευθεί σ' όλο το
μελισσοκομείο.
Η ασκοσφαίρωση αντιμετωπίζεται με καλό αερισμό, καθαριότητα,
"σφίξιμο " των μελισσιών (λίγα πλαίσια), προπαντός όμως με τον
αποκλεισμό των βασιλισσών από προγράμματα επιλογής για αύξηση ή
μελλοντικό πολλαπλασιασμό των μελισσιών μας.












Μελισσοκομικά φυτά Ιουνίου


Με την ευχή να ξεπεράσουμε ανώδυνα το «κενό» του Μαΐου, δηλαδή
να μη έχουμε ανεξέλεγκτες σμηνουργίες, απώλειες πληθυσμού, περιορισμός
της εκτροφής γόνου και να πετύχουμε στους στόχους που θέσαμε στην
εκτροφή βασιλισσών, τότε έρχεται ο μήνας του μελιού, ο Ιούνιος.
Αυτό τον μήνα οι κινήσεις του μελισσοκόμου είναι προσεκτικές και
στόχο έχουν α) τη διατήρηση της παραγωγικής δύναμης των μελισσιών και
β) τη διατήρηση της ποιότητας του συγκομιζόμενου μελιού.
Έτσι αποφεύγουμε:
 Την τροφοδότηση των μελισσιών όταν συγκομίζουν και
αποθηκεύουν νέκταρ. Αυτή η συμβουλή όσο απλή και κατανοητή
φαίνεται με την πρώτη ανάγνωση, τόσο δύσκολη είναι στην καθ’
ολοκληρία εφαρμογή της. Μερικές φορές ανθοφορίες ευαίσθητες στις
καιρικές μεταβολές σταματούν την νεκταροέκκριση λίγες μέρες πριν
από την ωρίμανση του μελιού στα πλαίσια και το σφράγισμα τους με
κερί. Εάν δεν ακολουθεί σύντομα άλλη ανθοφορία με τα ίδια
χαρακτηριστικά μελιού (χρώμα, γεύση, κρυστάλλωση κλπ.), τότε είναι
στα όρια του θεμιτού ν’ αποφασίσει ο μελισσοκόμος την τροφοδότηση
με μικρή ποσότητα πυκνού σιροπιού για ολοκλήρωση του
σφραγίσματος του μελιού.
24
 Την εφαρμογή οποιασδήποτε θεραπευτικής μεθόδου, εκτός
μόνον στα μελίσσια που θα αποκλεισθούν από τους τρυγητούς της
χρονιάς.
 Τις μακρινές μεταφορές που εγκυμονούν συνθήκες υπερθέρμανσης
των μελισσιών. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις και έχουν τύχει σχεδόν
σ’ όλους τους μελισσοκόμους, να χάνονται μελίσσια τον Ιούνιο στις
μεταφορές. Πολλές μέλισσες, υψηλές θερμοκρασίες, ανοικτά
ενδεχομένως μέλια, να προσθέσουμε και πολύωρες μεταφορές , είναι
πολύ πιθανή η καταστροφή.
 Τις απώλειες πληθυσμού από ψεκασμούς, ακατάλληλα νερά,
βιαστικό κλείσιμο της εισόδου για μεταφορές (οι μέλισσες συγκεντρώνονται κάτω από τη κυψέλη)


Ο Ιούνιος είναι πολύ σημαντικός μήνας για τη μελισσοκομία μας. Είναι
η περίοδος βασικών μελισσοκομικών φυτών όπως το θυμάρι, το έλατο,
τα αγριοτρίφυλλα, το παλιούρι, η καστανιά, ο γλυκάνισος, η σμυρνιά, η
φλαμουριά. Μετά την περίοδο του Οκτωβρίου (εποχή που συγκομίζεται ο
μεγάλος όγκος του πευκόμελου), είναι ο πιο σημαντικός μήνα σε ποσότητα
μελιού που αποθηκεύεται στα μελίσσια, ενώ υπερτερεί όλων των άλλων
χρονικών περιόδων σε ποιότητα κυρίως λόγω του θυμαρίσιου, ελατίσιου
και λουλουδίσιου μελιού. Με την τελευταία ονομασία περιλαμβάνονται τα
μέλια που περίσσεψαν από την ανοιξιάτικη ανθοφορία και συμπληρώθηκαν
τον Ιούνιο από διάφορες ανθοφορίες, όπως του παλιουριού και της
σμυρνιάς το 1ο 15νθήμερο ή των άγριων τριφυλλιών σε μεγαλύτερα
υψόμετρα όλο το μήνα. Η σύνθεση του μελιού αυτού διαφέρει από τόπο σε
τόπο, είναι όμως κατά κανόνα αρωματικά εύγεστα και ανοικτόχρωμα
μέλια που προτιμούνται από τους καταναλωτές.

υργεί προβλήματα στην τυποποίηση και υποβαθμίζει αρκετές φορές το
μέλι που θα τρυγηθεί τους επόμενους μήνες στο βαμβάκι ή στο πεύκο.
Παρά το γεγονός όμως αυτό, η καστανιά θεωρείται πολύ σημαντικό
μελισσοκομικό φυτό, ιδιαίτερα για τη Β.Ελλάδα όπου καταλαμβάνει πολύ
μεγάλες εκτάσεις σ' όλες σχεδόν τις ορεινές περιοχές.
Ο μελισσοκόμος έχει την ευκαιρία στην καστανιά, να τοποθετήσει
ορόφους, να προσθέσει φύλλα κηρήθρας για κτίσιμο νέων κηρήθρων, να
εξισώσει τα μελισσοσμήνη του. Σε χρονιές με πολλές βροχές τον Μάιο που
δυσκολεύουν τις εργασίες του μελισσοκόμου στα μελίσσια, ο Ιούνιος μπορεί
να είναι ο μήνας της βασιλοτροφίας σε όψιμο παλιούρι, ή στην καστανιά,
που θεωρούνται μαζί με τη σουσούρα, τα μελισσοκομικά φυτά " που
βγάζουν τις καλύτερες μάνες".
Η φλαμουριά ανήκει στα μελισσοκομικά φυτά του Ιουνίου και συνυπάρχει
τις περισσότερες φορές με την καστανιά, η οποία ανθίζει επίσης την ίδια
εποχή. Η μελιτοφορία της διαρκεί κατά μέσον όρο 12 ημέρες. Τη
συναντάμε στα βουνά της Μακεδονίας, της Θράκης και της
Πελοποννήσου.Η συμβολή της στις μέλισσες είναι κυρίως σε νέκταρ αλλά και σε μελίτωμα όταν έχει, λόγω βροχών, ευνοηθεί η προσβολή της από
αφίδες. Τα λουλούδια της φλαμουριάς γέρνουν προς το έδαφος και
σκεπάζονται από μικρά φύλλα και γι’ αυτό είναι ανθεκτική στη βροχή.Το
αμιγές μέλι της είναι ανοικτόχρωμο με εξαιρετικό άρωμα και ευχάριστη
γεύση, όταν όμως αναμιχθούν και μελιτώματα τότε σκουραίνει και
αλλοιώνεται η γεύση του. ‘Όταν υπάρχει νεκταροέκκριση οι μέλισσες δεν
δίνουν σημασία στα μελιτώματα, κατά τις μεσημβρινές όμως ώρες που
συμβαίνει διακοπή της πρώτης, τότε στρέφονται προς αυτά. Στα
πλεονεκτήματά της ως μελισσοκομικό φυτό αναφέρεται η μεγάλη
δυνατότητα παραγωγής μελιού άριστης ποιότητας, η αξία των δένδρων για
άλλους σκοπούς όπως στην υλοτομία και στην αρχιτεκτονική τοπίου.
Επίσης είναι κατάλληλο δένδρο για αναδάσωση με μικρό κίνδυνο
καταστροφής από πυρκαγιές. Μειονέκτημα αποτελεί η έναρξη της
ανθοφορίας σε ηλικία 5 – 10 χρόνων, όπως και η σχετικά μικρή διάρκεια
μελιτοφορίας. Η δε τελευταία δεν είναι σταθερή και εξαρτάται από τη
θερμοκρασία και την υγρασία του περιβάλλοντος. Σε μερικές περιπτώσεις,
όπως ξηρασία, το νέκταρ μπορεί να είναι τοξικό για τις μέλισσες. Αντίθετα
με την καστανιά δεν ευνοεί την ανάπτυξη των μελισσιών, ενώ έχουμε και
φθορά των συλλεκτριών που βοσκούν στις φλαμουριές.
 Φθορά των συλλεκτριών έχουμε και στο γλυκάνισο. Οι μέλισσες
μαυρίζουν (χάνουν το τρίχωμά τους) γρήγορα, γρήγορα όμως μαζεύεται
και το μέλι, συνήθως μπλοκάρεται ο γόνος και μπορούμε να
πραγματοποιήσουμε μετά από 20 μέρες, περίπου, παραμονής στο
γλυκάνισο έναν ελαφρύ τρύγο αδειάζοντας ορισμένα πλαίσια με μέλι από
τους ορόφους. Το μέλι γλυκάνισου έχει κι' αυτό χαρακτηριστική γεύση,
κίτρινο χρώμα, δεν κρυσταλλώνει γρήγορα και είναι προτιμότερο να
τρυγιέται χωριστά πριν από τη μεταφορά των μελισσιών σ' άλλες
τοποθεσίες όπως π.χ.πεύκο.
 Την ίδια τακτική λίγο ή πολύ ακολουθούμε και στο έλατο, ένα από τα 6 - 7
σημαντικότερα μελισσοκομικά φυτά της χώρας μας, με τη διαφορά ότι στο
έλατο υπολογίζουμε σε δυνατούς τρύγους. Χαμηλές θερμοκρασίες και
μεγάλου ύψους βροχοπτώσεις του φετινού Μαΐου δημιουργούν
ερωτηματικά για την δυνατότητα εκμετάλλευσης των εκκρίσεων στα
ελατοδάση όλης της χώρας, ιδιαίτερα όμως της Στερεάς και της
Πελοποννήσου, όπου παράγεται ο μεγάλος όγκος του ελατίσιου μελιού
της χώρας μας. Δυνατά μελίσσια, γρήγορος τρύγος και μεταφορά εν
συνεχεία σε γυρεοφόρες ανθοφορίες είναι η συνταγή για επιτυχή
εκμετάλλευση του έλατου.
 Στο θυμάρι βασίζεται η μελισσοκομία πολλών περιοχών της χώρας μας,
μάλιστα για πολλά νησιά η μελισσοκομική χρονιά αρχίζει και τελειώνει με
την ανθοφορία του θυμαριού. Ήπιες καιρικές συνθήκες δημιουργούν
βάσιμες ελπίδες για επιτυχημένη ανθοφορία του θυμαριού, η οποία όμως
είναι ευαίσθητη είτε σε δυνατούς , ξερούς, ανέμους, είτε σε βροχοπτώσεις
μετά την πλήρη ανθοφορία που μπορεί να διακόψουν μια επιτυχημένη
νεκταροέκκριση, γι' αυτό τίποτα δεν μπορεί να προδικάσει κανείς. Οι
μελισσοκόμοι πρέπει να είναι έτοιμοι για την εκμετάλλευση από την αρχή
της άνθισης, να έχουν συμπληρώσει τον αριθμό κηρήθρων που
χρειάζονται τα μελίσσια ή να έχουν έτοιμες κηρήθρες από την προηγούμενη χρονιά, ώστε να τις δώσουν έγκαιρα στα μελίσσια για να μη
καθυστερούν ή σπαταλούν πολύτιμο θυμαρίσιο μέλι για το πλέξιμο νέων
κηρήθρων.
 Σε νησιώτικες περιοχές, όπου συνυπάρχει το πεύκο με το θυμάρι, ο
πρώτος τρύγος στο πεύκο δίνει μέλι με σημαντικό ποσοστό θυμαρίσιου
μελιού (νησιά Ανατ. Αιγαίου, Ρόδος, Κρήτη κ.α.) Στις περιοχές αυτές
υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής ξεχωριστής ποιότητας μελιού, του
πευκοθύμαρου, το οποίο εκτιμάται ιδιαίτερα και επιτυγχάνει τιμές που
πλησιάζουν στις τιμές του θυμαρίσιου μελιού, είναι πάντως σίγουρα
σημαντικά ανώτερες του πευκόμελου.
 Ενέργειες του μελισσοκόμου που ευνοούν την ύπαρξη μεγάλου αριθμού
συλλεκτριών μελισσών στην περίοδο έναρξης της ανθοφορίας του
θυμαριού, επάρκεια κηρήθρων (που πέραν των άλλων, παρακινούν τις
μέλισσες στη νεκταροσυλλογή) αποφυγή υπερβολικής ενόχλησης των
μελισσιών με " επιθεωρήσεις περιέργειας " , είναι προς την κατεύθυνση
αύξησης της ποσότητας του μελιού.
 Παρομοίως ενέργειες του μελισσοκόμου όπως, διακοπή κάθε είδους
χημειοθεραπείας, διακοπή των τροφοδοτήσεων, όχι μόνο κατά την
διάρκεια της ανθοφορίας, αλλά και μέρες πριν την έναρξή της, κηρήθρες
σχετικά καινούργιες, αυστηρή καθαριότητα στους χώρους τρυγητού,
συντελούν στην διατήρηση της μοναδικής ποιότητας του θυμαρίσιου
μελιού, που πρέπει να διαφυλάξουμε.
 Η χρήση μεθόδων περιορισμού της βασίλισσας, ώστε να περιορίζεται η
γέννα της για να περισσεύουν τα πλαίσια με μέλι, πρέπει να γίνεται με
προσοχή και αφού αποκτηθεί εμπειρία από περιορισμένη χρήση τις
πρώτες χρονιές. Τα βασιλικά διαφράγματα συνοδεύονται πάντοτε από
δεύτερη είσοδο στον επάνω όροφο, ενώ πρέπει να αποφεύγεται ο
εγκλεισμός της βασίλισσας σε κλουβιά, γιατί εν συνεχεία
αποδιοργανώνεται τελείως το μελίσσι.







Το μέλι προσφέρει πολλά και στην επιδερμίδα

Το μέλι αποτελεί μία ιδιαίτερα θρεπτική διατροφή και είναι η καλύτερη λύση με διαφορά σε σύγκριση με τα βούτυρα και τις μαρμελάδες. Εκτός των άλλων το μέλι προσφέρει πολλά και στην επιδερμίδα διότι τη φρεσκάρει και την αναζωογονεί με τις ουσίες που περιέχει.
Πιο συγκεκριμένα, τα πλεονεκτήματα του μελιού λειτουργούν εσωτερικά και εξωτερικά. Μπορεί να καταναλωθεί μέλι για να τραφεί το σώμα εσωτερικά ή να εφαρμοστεί τοπικά για να τραφεί το δέρμα και τα μαλλιά. Το μέλι περιέχει πάρα πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως μαγνήσιο, κάλιο και ασβέστιο που έχουν την ικανότητα να συμβάλλουν ώστε το δέρμα να αναγεννηθεί. Παράλληλα το μέλι μπορεί να προωθήσει τη διαδικασία λειτουργίας των κυττάρων για ένα υγιές και ποιοτικό δέρμα.
Ακόμη, το μέλι μπορεί να συμβάλλει στη καταπολέμηση της ακμής. Το μόνο που πρέπει κάποιος να κάνει είναι να χρησιμοποιήσει μια μικρή ποσότητα μελιού και να τη τοποθετήσει πάνω σε κάθε σπυράκι. Μετέπειτα το αφήνει να δράσει για 15 λεπτά και αμέσως πρέπει να το ξεπλύνει. Το μέλι διαθέτει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες που μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των βακτηρίων της ακμής και την εξάλειψη των κηλίδων. Ως αποτέλεσμα η καθημερινή θεραπεία με μέλι πάνω στα σπυράκια θα έχει σταδιακά αποτελέσματα πάνω στο δέρμα!
Το μέλι περιέχει αντιοξειδωτικά, αντιμυκητιασικά και αντι-μικροβιακές ιδιότητες για να προστατεύσει το δέρμα από την περιβαλλοντική ζημιογόνα επίδραση και να βοηθήσει ακόμη και στη θεραπεία των πληγών, των εξανθημάτων και την καταπολέμηση των μολύνσεων του δέρματος. Είναι δηλαδή ένας προστάτης της επιδερμίδας.
Εκτός όμως από προστάτης της επιδερμίδας, το μέλι συμβάλλει και στη διατήρηση της νεότητας. Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες στην φροντίδα του δέρματος είναι η μείωση των σημαδιών γήρανσης. Χρησιμοποιώντας το μέλι σαν μια θεραπευτική αγωγή φροντίδας του δέρματος, το δέρμα μπορεί να βοηθηθεί να κρατηθεί νεανικό! Οι ελεύθερες ρίζες είναι τοξικά μόρια που μπορούν να βρεθούν σχεδόν οπουδήποτε. Το φυσικό μέλι χάρη στην αντιοξειδωτική του δράση, συντελεί στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών από το περιβάλλον και κρατά το δέρμα λαμπερό και αναζωογονημένο!
Το μέλι μπορεί να μοιάζει σαν μια αφελής επιλογή για τον καθαρισμό, αλλά λειτουργεί πραγματικά καλά στο να καθαρίζει, δίνοντας ταυτόχρονα στο δέρμα σημαντικά θρεπτικά συστατικά. Το φυσικό ένζυμο του μελιού, όταν αναμειχθεί με νερό, γίνεται να φτιάξει ένα μαλακό αντισηπτικό για βαθύ καθαρισμό του δέρματος χωρίς να διώχνει από το δέρμα τα φυσικά έλαια του. Δεν υπάρχει τίποτα ευκολότερο ή πιο φυσικό από αυτή τη διαδικασία που προσφέρει το μέλι!
Ένα ακόμη πλεονέκτημα του μελιού είναι το ότι μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη μολύνσεων και να επιταχύνει την επούλωση των πληγών! Το μέλι έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες που το μετατρέπουν σε ένα φυσικό επουλωτικό. Αλλά όταν η ζάχαρη που περιέχει το μέλι έρχεται σε επαφή με τα υγρά των τραυμάτων, παράγει υπεροξείδιο του υδρογόνου, παράγοντας που κάνει ακόμη γρηγορότερη τη διαδικασία επούλωσης!
Τέλος το μέλι λειτουργεί ως φυσικό ενυδατικό, που αν χρησιμοποιείται τακτικά, γίνεται να φρεσκάρει ακόμα και τα πιο ξηρά δέρματα ή μαλλιά. Γίνεται να εφαρμοστεί λίγο μέλι στο πρόσωπό ή το λαιμό, μόνο του ή και αναμεμειγμένο με άλλα φυσικά συστατικά, ώστε να δημιουργηθεί ένα προϊόν αποτελεσματικής ενυδάτωσης.

Πέμπτη 20 Ιουνίου 2013

ΨΗΦΙΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΣΩΘΕΙ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ

4ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ (ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΣΧΟΛΕΙΟ)
Το 1ο Δημοτικό Σχολείο Ωραιοκάστρου ιδρύθηκε το 1931 από τους πρόσφυγες Πόντιους που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Το παρόν παλιό κτίριο εγκαινιάστηκε το 1969 και λειτούργησε ως το 2010 στεγάζοντας διαδοχικά το 1ο, το 2ο, το 3ο και το 4ο Δημοτικό σχολείο Ωραιοκάστρου. Καθώς τα άλλα σχολεία αποκτούσαν δική τους στέγη, «το παλιό σχολείο» παραμένει κλειστό περιμένοντας τις απαιτούμενες επισκευές για να μπορέσει να στεγάσει ξανά, με σύγχρονες υποδομές, τους μαθητές και τις μαθήτριες του κέντρου του Ωραιοκάστρου καλύπτοντας παράλληλα πολιτιστικές και άλλες δημιουργικές δράσεις τους.
https://apps.facebook.com/tosxoleiopoutheleis/?code=AQAR237cLIGAanePbyGSyjlj88vF5iHX8Uxc60yhTKF_XTyPHPCPePLEQQK3Yn-sMosqfpQm5sVmqjJw-aiROuDO9DxEvQwmanDB5qvJqo2EL1G8EqM7i2uq3PL785Ts68fO-CGnIibvhKdakvQUDkpJvnZ0dokvo6QykPsNrjhAZxBlrnttoco_CYKS1WLSYeJFYKUbvyPcDUF0irecZ5quO9A6SPZ7zI_fgK3HeyQN3UyKRPBdRy-vjJ3mrNOjMul7BZZs1RGPC7aU3fGAW1CQgXMh342wqe0CRgs3Z13CXiDlLetB9RIbxd-qDMmIZqg#_=_

Τετάρτη 19 Ιουνίου 2013

Ασπίδα για τους θησαυρούς της ελληνικής γης

Σιτάρι μαυραγάνι, αιγίλοπας και... καμπλουτζάς, αμπέλι ασπρούδα, γκοσμάρι και... γαϊδουριά, ελιά φαυλία και... κορομηλολιά...
protoΣτα σκληρά πεδία της διεθνούς αγοράς, οι ελληνικές, παραδοσιακές ποικιλίες -τις οποίες λίγοι από εμάς γνωρίζουν- θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σημαντικούς πόρους στη δοκιμαζόμενη εθνική οικονομία, ως εξαγώγιμα προϊόντα με πλεονέκτημα.
Με την κατάλληλη ενημέρωση, έχουν τη δύναμη να ωθήσουν ανοδικά και οικολογικά την ελληνική γεωργία, ξαναδίνοντάς μας αρώματα και γεύσεις που χάσαμε στην πορεία των βιομηχανικών ετών.
Χιλιάδες κωδικοί ειδών αυτού του φυτικού πλούτου του τόπου μας, συντηρούνται σήμερα -υπό μορφή σπόρων- σε εξειδικευμένες όσο και απαξιωμένες κρατικές θυρίδες.
Το παρήγορο είναι ότι πάνω στο ίδιο αντικείμενο αναπτύχθηκαν και ιδιωτικές πρωτοβουλίες από ευαισθητοποιημένους πολίτες, οι οποίοι στις μέρες μας καλούνται να ανταποκριθούν αποστέλλοντας σπόρους σε διαρκώς αυξανόμενο αριθμό καλλιεργητών.
1Αναλυτικότερα, η Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) του Κέντρου Γεωργικής Έρευνας Βόρειας Ελλάδας του πρώην ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. προάγει την αγροτική έρευνα και παραγωγή και διαθέτει μοναδικό γενετικό υλικό 10.000 - 15.000 ειδών, μεταξύ των οποίων 300 ποικιλίες ελληνικών αμπελιών...
Κι όμως, λόγω πολιτικών χειρισμών, ελλιπούς προσωπικού και χρηματοδότησης, αυτή η «κιβωτός» σήμερα αργοσβήνει όντας οικονομικά αβοήθητη.
Για το λόγο αυτό η Κοινότητα του ΗΛΕΣΙΟΝ προχώρησε σε ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και συλλογή υπογραφών -από βιοκαταναλωτές- οι οποίες σήμερα μετρώνται σε χιλιάδες. Τελικός προορισμός τους τα αρμόδια υπουργεία και ευρωπαϊκοί φορείς.   
Η διασφάλιση της βιωσιμότητας της ΤΓΥ κρίνεται ως επιτακτική ανάγκη προκειμένου να συνεχίσει να εκπληρώνει το καθήκον της προς την ελληνική πολιτεία και τον Έλληνα αγρότη, προστατεύοντας και αξιοποιώντας με επιτυχία τον τεράστιο φυτογενετικό πλούτο, που αποτελεί πολύτιμο γενετικό απόθεμα για τη διασφάλιση της διατροφής των ανθρώπων και των ζώων, για τη γενετική βελτίωση των καλλιεργειών και για το μέλλον της γεωργίας της χώρας γενικότερα, αλλά και για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την ανταπόκριση στις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδας.
Για την αρτιότερη λειτουργία της ΤΓΥ, αλλά και για μια πιο ολοκληρωμένη εκπροσώπηση της χώρας στα εξωτερικό, οι εργαζόμενοι εκεί ζητούν από το κράτος:
  • τη στελέχωση με έμπειρο επιστημονικό και εργατικό προσωπικό που θα ενισχύσει το υφιστάμενο προσωπικό της ΤΓΥ, τόσο το επιστημονικό όσο και το εργατικό, το οποίο είναι ικανό, έχει πολύτιμη εμπειρία και ειδική εκπαίδευση σε όλους τους επιστημονικούς τομείς που διέπουν το γενετικό υλικό, όμως είναι περιορισμένο.
  • Τη σταθερή και αξιόπιστη μακροχρόνια χρηματοδότηση για την κάλυψη των αναγκών της ΤΓΥ σε αναλώσιμα και εξοπλισμό και για την πραγματοποίηση επισκέψεων παρακολούθησης των ειδών και πληθυσμών τους, καθώς και για εξειδικευμένες πλέον εξερευνητικές αποστολές και γενικότερα για την υποστήριξη όλων των δράσεων, αφού η προστασία του γενετικού υλικού δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με περιορισμένης κλίμακας και διάρκειας ευκαιριακές δράσεις και προγράμματα, όπως συνέβαινε στα τελευταία χρόνια, αλλά με σταθερότητα και προοπτική.
  • Την αναφορά στη σύσταση του Οργανισμού «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ – ΔΗΜΗΤΡΑ» και τη συγχώνευση εποπτευόμενων από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων νομικών προσώπων και άλλες διατάξεις.
  • Η διατήρηση σπόρων για την σπορά της επόμενης χρονιάς είναι στις μέρες μας προϋπόθεση ανεξαρτησίας, τόσο για τους αγρότες όσο και για τους καταναλωτές.
Για του λόγου το αληθές... ήδη στις αναπτυσσόμενες χώρες (λόγω μεγαλύτερης οικονομικής εξάρτησης), επιτρέπεται μόνο η πλήρως ελεγχόμενη καλλιέργεια, με αμφιλεγόμενους σπόρους γνωστών εταιρειών βιοτεχνολογίας!
Στη χώρα μας κάποιες ομάδες ευαισθητοποιημένων πολιτών ψυχανεμίστηκαν εγκαίρως τον κατακλυσμό και έφτιαξαν τις δικές τους πολύτιμες κιβωτούς.
Η ομάδα του Οργανισμού Περιβάλλοντος «ΗΛΕΣΙΟΝ» έχει επίσης στόχο να προστατεύσει το αγαθό της διατροφής και βλέπει το περιβάλλον σαν ένα κοινωνικό και συλλογικό αγαθό προσπαθώντας να βάζει φρένο στην κερδοσκοπία, δίνοντας συνάμα εναλλακτικές λύσεις και προβάλλοντας την αξία της εμπειρίας των προγόνων μας και την αξία της ποικιλίας.
Οι βασικές παραγωγικές διαδικασίες που επέλεξε η ομάδα είναι: Η πρωτογενής παραγωγή των καρπών να γίνεται με φυσικό τρόπο και χωρίς τεχνητά λιπάσματα ή φυτοφάρμακα. Το λιγότερο αποδεκτό είναι τα πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα.
Η συλλογή των αγαθών γίνεται αφού ωριμάσει ο σπόρος τους και η συντήρησή τους γίνεται εντελώς φυσικά.
Τη δεκαετία του ’90 μια ομάδα φοιτητών -κατά πλειονότητα της Γεωπονικής- δημιούργησαν στη Θεσσαλονίκη το Εργαστήρι Οικολογικής Πρακτικής.
Μια οργάνωση εθελοντών για την οικολογική γεωργία με έμφαση στις παραδοσιακές ποικιλίες, που έμελλε να βάλει τις βάσεις για την πιο ουσιαστική δουλειά στον πρωτογενή τομέα παραγωγής τροφής.
Από εκεί προέκυψαν δύο οργανώσεις ο «Αιγίλοπας» και το «Πελίτι», που δραστηριοποιούνται σήμερα με σοβαρότητα σαν άλλες κιβωτοί διαφύλαξης του φυτικού πλούτου της πατρίδας μας.
Το «Πελίτι» ξεκίνησε από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη ως προσωπική του ανάγκη το 1995 με βασικό σύνθημα: «Από χέρι σε χέρι και από γενιά σε γενιά για να μην χάσουμε αύριο αυτά που έχουμε σήμερα».
Σήμερα αγκαλιάζει πολλούς και μάλιστα διαφορετικούς ανθρώπους από όλο τον κόσμο.
Οι βασικοί στόχοι του «Πελίτι» είναι:
  • η συλλογή, διατήρηση και διάδοση των ντόπιων ποικιλιών,
  • η ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών χωρίς τη μεσολάβηση του χρήματος,
  • η δημιουργία μιας εναλλακτικής κοινότητας με κύριο άξονα τη διατήρηση των ντόπιων ποικιλιών.
Σε όλη τη διάρκεια του χρόνου πραγματοποιούνται εξερευνητικές αποστολές στην ηπειρωτική και την νησιώτικη χώρα, ενώ υπάρχουν τοπικές ομάδες σε ένα πολύ μεγάλο μέρος της χώρας. Σε λίγες μέρες ξεκινά και επίσημα η ομάδα της Αρχαίας Ολυμπίας.
Όπως επισημαίνει ο κ. Σαϊνατούδης: «Οι πολυεθνικές κάνουν τη δουλειά τους κι εμείς τη δική μας. Δεν καταναλώνουμε και δεν στηρίζουμε τα προϊόντα που καταστρέφουν το περιβάλλον. Δεν πολεμάμε με κανέναν έξω από μας, αυξάνουμε τη συνειδητότητά μας και αυτό είναι αρκετό για να φέρει τεράστιες αλλαγές.
Ξεκινάμε από την άποψη ότι όλοι μας φέρουμε ευθύνη γι’ αυτά που γίνονται σε προσωπικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν είμαστε θύματα καταστάσεων, ούτε φταίνε οι άλλοι για αυτά που ζούμε εμείς. Όλοι μαζί έχουμε ακόμη πιο μεγάλη δύναμη.
Το πρόβλημα δεν είναι αν θα βγει στην αγορά ένα καινούργιο προϊόν.
Το ζήτημα είναι αν θα το στηρίξουμε ή όχι. Ο καθένας από μας ψηφίζει με το πιρούνι του για τι γεωργία θα έχουμε αύριο.
Το Πελίτι έχει σήμερα ένα υλικό 1.200 ποικιλιών. Πάνω από 80.000 ερασιτέχνες και επαγγελματίες καλλιεργητές έχουν προμηθευτεί δωρεάν σπόρους ή φυτά από το Πελίτι από το 1995 ώς σήμερα.
Πλέον δεχόμαστε 100 αιτήματα την ημέρα για αποστολή υλικού σε καλλιεργητές».
2Στο ίδιο μήκος κύματος ο «Αιγίλοπας» (άγριο στάρι), είναι το Δίκτυο για τη Βιοποικιλότητα και την Οικολογία στη Γεωργία. Βασικός του στόχος, αφενός η διατήρηση και διάσωση ντόπιων ποικιλιών και αφετέρου η επανεισαγωγή τους στην καλλιέργεια ως σημαντικού εγχειρήματος διατήρησής τους. Όπως μας εξηγεί ο επικεφαλής του «Αιγίλοπα», Κώστας Κουτής: «Μετά από πολλή και συστηματική δουλειά σήμερα έχουμε μια μεγάλη συλλογή κυρίως από σιτηρά (πάνω από 150 δείγματα) και επεκτεινόμαστε πλέον και στα κηπευτικά.
Στην πορεία των ετών ο τομέας δράσης μας έγινε πιο γνωστός στο ευρύ κοινό και συνεχίζει να παρατηρείται όλο και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση παραγωγών και καταναλωτών. Υπάρχει πλέον μεγαλύτερη αναγκαιότητα. Και ειδικά τώρα αποτελεί πολύ επίκαιρο ζήτημα.
Αντίθετα», σπεύδει να προσθέσει, «το κράτος μάς συμπαραστέκεται ελάχιστα. Πολλές φορές έτυχε να μας πουν «μπράβο», αλλά μάλλον μας έβλεπαν σαν γλάστρες.
Για μας αυτό που κάνουμε είναι τρόπος ζωής. Ξεκινήσαμε εθελοντικά και βλέπουμε ότι έχει ως αντίκτυπο την ωφέλεια των συνανθρώπων μας, είτε είναι στις οικογένειές μας είτε σε ευρύτερο κύκλο αγρότες, καταναλωτές κ.λπ.
Η οργάνωσή μας έχει δύο πυλώνες την οικολογική γεωργία και τις παραδοσιακές ποικιλίες. Πιστεύουμε ότι δεν μπορείς να κάνεις οικολογική γεωργία όταν δεν χρησιμοποιείς το σωστό σπόρο.
Όταν λοιπόν μιλάμε για Σπόρους Ελευθερίας», εξηγεί ο κ. Κουτής, «εννοούμε τους σπόρους που σε βοηθούν να κάνεις οικολογική γεωργία και ουσιαστικά να είσαι ανεξάρτητος. Σπόροι ελευθερίας είναι κατά κύριο λόγο οι παραδοσιακές ποικιλίες και ό,τι μας βοηθάει να κάνουμε τη δουλειά μας αξιοπρεπώς και να παράξουμε το σωστό προϊόν με σεβασμό στη φύση.
Αυτή τη στιγμή παγκοσμίως, αλλά και η ειδικά η Ελλάδα, λόγω της οικονομικής της κατάστασης, δέχεται πιέσεις να αποδεχθεί τα μεταλλαγμένα και όχι μόνο.
Η αντίδρασή μας λοιπόν είναι πράξη αντίστασης που δεν είναι διόλου μάταια. Δεν ξέρουμε βέβαια τι αποτελέσματα θα φέρει, αλλά αν είναι μάταιο να ζούμε... δεν είναι μάταιο να προσπαθούμε».

Σημ. Το κείμενο αποτελεί προϊον έρευνας της Έμμης Πανούση, δημοσιογράφου και ιδρυτικού στελέχους του Οργανισμού Περιβάλλοντος ΗΛΕΣΙΟΝ.

Τρίτη 18 Ιουνίου 2013

Η πρώτη τράπεζα σπέρματος για μέλισσες

Την πρώτη τράπεζα σπέρματος για μέλισσες αναπτύσσουν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον με επικεφαλής τον εντομολόγο Steve Sheppard.
Οι ερευνητές χρησιμοποιούν υγρό άζωτο για να διατηρήσουν το σπέρμα που εξάγουν από τα βιομηχανικά έντομα, τα οποία επικονιάζουν σημαντικό ποσοστό των τροφίμων που καταναλώνουμε, αλλά αντιμετωπίζουν σοβαρές περιβαλλοντικές απειλές.
Στόχος είναι η διατήρηση και βελτίωση των πληθυσμών των μελισσών και κυρίως υποειδών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
«Αυτό το κάνουμε συχνά με άλογα, βοοειδή και κοτόπουλα. Τελικά θα το κάνουμε και με τις μέλισσες», δήλωσε η Susan Cobey, που συμμετέχει στο project.
Η μελισσοκομία είναι μια πολύ μεγάλη βιομηχανία. Για παράδειγμα η καλλιέργεια μήλων στη Νέα Υόρκη, με τζίρο ένα δις. δολάρια, χρειάζεται περίπου250.000 αποικίες μελισσών για την επικονίαση των οπωρώνων.
Το «αγκάθι» στη δημιουργία τράπεζας σπέρματος μέχρι σήμερα ήταν η διατήρηση του σπέρματος μακροπρόθεσμα, πρόβλημα που μπορεί να λυθεί με το άζωτο.
Μάλιστα οι ερευνητές εξετάζουν το ενδεχόμενο να διατηρήσουν για χρόνια το σπέρμα σε δεξαμενές αζώτου στο πανεπιστήμιο.
Ήδη παράγοντες της βιομηχανίας μελισσοκομίας δήλωσαν πρόθυμοι να χρηματοδοτήσουν το project και συγκεκριμένα την αγορά και εγκατάσταση δεξαμενών, καθώς και τον απαραίτητο εξοπλισμό.
Οι μέλισσες αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις σήμερα. Από  προβλήματα διατροφής λόγω των μονοκαλλιεργειών, μέχρι ξενικά είδη και επικίνδυνα φυτοφάρμακα.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες για να αναχαιτιστεί ο αφανισμός τους πρέπει να δημιουργηθούν εξυπνότερες και ισχυρότερες μέλισσες.
Σε αυτό το πλαίσιο οι ερευνητές σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν το σπέρμα για επιλεκτική εκτροφή μελισσών με στόχο τη βελτιστοποίηση των υποειδών και την ανάπτυξη ανθεκτικότερων πληθυσμών.
Υπενθυμίζεται ότι τον Απρίλιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε τον περιορισμό της χρήσης τριών διαδεδομένων παρασιτοκτόνων, υπό τον φόβο ότι βλάπτουν τις μέλισσες.
Η αναστολή της χρήσης θεωρείται μεγάλη νίκη χιλιάδων περιβαλλοντικών οργανώσεων και ακτιβιστών, οι οποίοι ανησυχούν για τη συνεχόμενη μείωση του πληθυσμού των μελισσών.
Η απόφαση ελήφθη μετά τη δημοσίευση έκθεσης της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια Τροφίμων, στην οποία επισημαίνεται ότι τα νεονικοτινοειδή θέτουν σοβαρούς κινδύνους για τις μέλισσες.
Τα παρασιτοκτόνα που απαγορεύτηκαν παρασκευάζονται από τη γερμανική Bayer και την ελβετικήSyngenta.
Παγκοσμίως υπάρχουν 28 υποείδη μελισσών.