Τι... μέλι γενέσθαι με τα εντομοκτόνα

Sygenta και Bayer επιδιώκουν να ανατρέψουν την απαγόρευση κυκλοφορίας των φυτοφαρμάκων τους.

Η εντατική χρήση χημικών απειλεί τις μέλισσες και το ανοσοποιητικό τους σύστημα

Στην αντεπίθεση κατά των Sygenta και Bayer πέρασαν κινήσεις καταναλωτών και μελισσοκόμων, καθώς οι δύο πολυεθνικές επιδιώκουν με προσφυγή τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να ανατρέψουν απόφαση που απαγορεύει από την 1η Δεκεμβρίου την κυκλοφορία φυτοφαρμάκων παραγωγής τους στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Το αίτημα-παρέμβαση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των «Clientearth», «Pesticider action Europe», «Buglife», «Sumotus» συμπίπτει με στοιχεία της διεθνούς Greenpeace για «νέα μονοπάτια επιμόλυνσης» που σχετίζονται με τις αρνητικές συνέπειες αυτών των εντομοκτόνων στις μέλισσες (υγρά σταγονόρροιας, δηλαδή έκκριση νερού που αποβάλλουν τα εμπορικά καλλιεργούμενα φυτά των κολοσσών εταιρειών αγροχημικών).

Η απαγόρευση τριών νεονικοτινοειδών εντομοκτόνων - φυτοφαρμάκων έγινε με πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και βασίστηκε σε επιστημονικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) «σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες στις μέλισσες».

Είναι «απολύτως δικαιολογημένη η απόφαση απαγόρευσης των Thiamethoxam της Sygenta και Imidacloprid, Clothianidin της Bayer και πρέπει να διατηρηθεί (μάξιμουμ δύο χρόνια, όπως ισχύει νομοθετικά) έως ότου προσδιοριστούν πλήρως όλοι οι τομείς αβεβαιότητας για τα προϊόντα αυτά που αναγνωρίζονται από την BASF» τονίζει το ελληνικό γραφείο της Greenpeace. Η Γερμανία εντάχθηκε τελικώς στο μπλοκ εκείνων που είναι υπέρ της απαγόρευσης των εντομοκτόνων, αν και η Bayer με την ελβετική Sygenta πίεσαν για το αντίθετο. Μιας και το έφερε ο λόγος, σημειώνεται ότι στη Γερμανία από τα μέσα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου εξαπλώθηκε σταδιακά η χρήση των εντομοκτόνων με οργανικές ενώσεις, όπως το DTT, το παραθείο και σήμερα στα νεονικοτικοειδή.

Στην Ελλάδα εκτιμάται (πριν από μια πενταετία) ότι η συνολική ετήσια παραγωγή μελιού είναι έως και 17.000 τόνους. (Το 60% προέρχεται από πεύκο και έλατο, 15% από θυμάρι και περίπου 25% από άλλα άνθη, βαμβακιάς, πορτοκαλιάς, ρείκι κ.λπ.).

Σύμφωνα με στοιχεία του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (Εργαστήριο Σηροτροφίας και Μελισσοκομίας) «η χώρα μας σε απόλυτους αριθμούς βρίσκεται στη δεύτερη θέση μετά την πρώτη Ισπανία: Με ποσοστό 10,8% επί του συνόλου (αριθμού μελισσιών) των περίπου 13,5 εκατομμυρίων στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η χώρα μας προηγείται με 11,1 μελίσσια ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο από όλα τα ευρωπαϊκά κράτη.

Ακολουθεί η Ουγγαρία με 9,7, η Σλοβακία με 8,4 και η Τσεχία με 6,7 μελίσσια».

Από το Εργαστήριο (στοιχεία Πασχάλη Χαριζάνη) βλέπουμε ότι η Ε.Ε. ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός παγκοσμίως το 2005 με άλλους κύριους παραγωγούς τις ΗΠΑ, την Αργεντινή και την Κίνα πρώτη.

Οι περιοχές που επιλέχθηκαν από τη διεθνή Greenpeace προς μελέτη της συγκέντρωσης σε νεονικοτινοειδή «βρίσκονται στην κεντρική Ουγγαρία, βόρεια της Βουδαπέστης, και περιέλαβαν δύο ενεργά-συμβατικά καλλιεργημένες υπαίθριες εκτάσεις με καλαμπόκι σε κοντινές τοποθεσίες. Ο αριθμός των δειγμάτων που ελήφθησαν ήταν περιορισμένος λόγω μιας μεγάλης πλημμύρας του Δούναβη που έκαν το χωράφι απροσπέλαστο».

Τα αποτελέσματα έδειξαν «Clothionidin και Thiamethoxam». «Ελπίζουμε η παρέμβαση (όλων) να μπορέσει να διευρύνει το περιεχόμενο και η διάρκεια της απαγόρευσης από δύο χρόνια να γίνει μόνιμη» δήλωσε η Ελενα Δανάλη, υπεύθυνη εκστρατειών της οργάνωσης.

Η προσπάθεια «πρέπει να συνεχιστεί ανεξαρτήτως αν το αίτημα-παρέμβαση δεν γίνει δεκτό, αν η διαδικασία πάρει 18 μήνες ή και περισσότερο με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο».

Με έκθεση της «Beesindelline» η διεθνής Greenpeace (στοιχεία αντλήθηκαν και από μικρής κλίμακας μελέτη στην Ελλάδα) κάνει γνωστό ότι «κανένας μεμονωμένος παράγοντας δεν μπορεί να καταγορηθεί γι' αυτό που ουσιαστικά αποτελεί μία συνολική παγκόσμια μείωση του πληθυσμού των μελισσών και επιδείνωση της υγείας των εξαιρετικά ωφέλιμων αυτών εντόμων.

»Η ικανότητά τους (όμως) να αντιστέκονται σε δυσκολίες επηρεάζεται από την έκθεσή τους σε τοξικές χημικές ουσίες. Η εντατική χρήση χημικών απειλεί τις μέλισσες και το ανοσοποιητικό τους σύστημα».

Μέχρι να επιλυθούν τα εκκρεμή ερωτήματα «προληπτικά πρέπει να υιοθετηθεί μια προσέγγιση που να διέπεται από την αρχή της προφύλαξης. Επιπροσθέτως οι κανονισμοί της Ε.Ε. (για τη χρήση ουσιών που ενδεχομένως βλάπτουν τις μέλισσες) θα πρέπει να εφαρμοστούν αυστηρά, ακολουθώντας την αρχή της προφύλαξης».