ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) με τους καν. 2377/99 και 37/2010  απαγόρευσε  την χρησιμοποίηση θεραπευτικών  σκευασμάτων σε παραγωγικά ζώα  όταν δεν έχουν καθοριστεί ανεκτές ποσότητες καταλοίπων (ΜΡLs) στα προϊόντα που παράγονται. Η απαγόρευση αυτή ισχύει μέχρις ότου  οι φαρμακευτικές εταιρείες, υποβάλουν φακέλους με όλη την απαραίτητη τεκμηρίωση και τις κλινικές μελέτες ώστε να καθοριστούν ΜΡLs στα προϊόντα της κυψέλης .  Οι φαρμακευτικές εταιρείες σαφώς δεν ενδιαφέρονται για τη μελισσοκομία, γιατί οικονομικά δεν τους συμφέρει και άρα η Ε.Ε. όσο και να ζητηθούν  δεν θα δώσει τέτοια όρια.
Η Ε.Ε. γνωρίζοντας το τεράστιο πρόβλημα που δημιουργείται σε μικρούς κλάδους όπως είναι η μελισσοκομία, καθώς επίσης και ότι επιβάρυνση των προϊόντων μέλισσας μπορεί να γίνει και από εξωγενείς πηγές και όχι μόνο  από τον μελισσοκόμο έδωσε τα εξής  δύο παράθυρα- λύσεις που δυστυχώς ως χώρα μέχρι στιγμής δεν τις επιδιώξαμε 

α) Με την οδηγία 2004/28/ΕΚ η Ευρωπαϊκή Ένωση στα άρθρα 8 και 11προβλέπεται «εάν δεν υπάρχει εγκεκριμένο φάρμακο από την Κοινότητα για συγκεκριμένη ασθένεια παραγωγικού ζώου, ο κτηνίατρος με προσωπική ευθύνη μπορεί να δώσει σκεύασμα το οποίο προορίζεται για άλλα ζώα ή ακόμη και για τον άνθρωπο». Προϋπόθεση της εφαρμογής της οδηγίας αυτής είναι οι φαρμακευτικές ουσίες να είναι στο παράρτημα Ι ή ΙΙ του κανονισμού 37/2010 (πρώην 2377/99). Στα παραρτήματα αυτά είναι η χλωροτετρακυκλίνη, η οξυτετρακυκλίνη, η στρεπτομυκίνη, η ερυθρομυκίνη και οι σουλφοναμίδες. Οι  ουσίες αυτές χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν εναντίον της Αμερικάνικης Σηψιγονίας και εμπίπτουν στον κανονισμό αυτό. Η φουμαγγιλίνη το δρών συστατικό του Φουμιντιλ  δεν  συγκαταλέγεται στο παράρτημα Ι και ΙΙ και άρα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σύμφωνα με την οδηγία αυτή.

β) Στα γενικά της Οδηγίας  96/23/ΕΚ,  παράγραφος 5 γίνεται  παραδοχή ότι ο Κ2377/90 καθόρισε όρια μόνο για ορισμένα κτηνιατρικά φάρμακα. Στηνπαράγραφο 4 κρίνει σκόπιμο να επεκταθούν τα κατάλοιπα με φαρμακολογική δράση στο σύνολο των ζωικών προϊόντων που προορίζονται  για ανθρώπινη κατανάλωση. Τα άρθρα 7 και 13 αναγνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες  κάθε κράτους μέλους και τη θέσπιση εθνικών ορίων όταν δεν έχουν θεσπιστεί κοινοτικά και  στον Κανονισμό 1295/2000 αναφέρεται για μια ακόμη φορά η αναγκαιότητα να καθοριστούν ανώτατα όρια στο μέλι .

Σύμφωνα με τα παραπάνω το Βέλγιο, η Μεγάλη Βρετανία και η  Ελβετία  καθιέρωσαν διοικητικά όρια καταλοίπων (action limit) για να αντιμετωπιστεί το νομοθετικό κενό όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα

Πίνακας 1. Διοικητικά όρια καταλοίπων σε ευρωπαϊκά μέλια

Χώρες	Διοικητικά όρια καταλοίπων  αντιβιοτικών στο μέλι
Βέλγιο	20 μg/kg
Μεγάλη Βρετανία	50 μg/kg
Ελβετία	50 μg/kg

Συνεπώς, αυτό που μπορεί να εφαρμοστεί, χωρίς τις πολύπλοκες και μερικές φορές δύσκολες διαδικασίες αίτησης και έγκρισης από την Ε.Ε, είναι να ζητηθεί από τη πολιτεία μας  η θέσπιση διοικητικών ορίων ώστε να αντιμετωπιστεί η επιμόλυνση των προϊόντων κυψέλης από επιβαρύνσεις που προέρχονται από το περιβάλλον.  Μια τέτοια θέσπιση διοικητικών ορίων έγινε στο παρελθόν για το παρα-διχλωροβενζόλιο. Επίσης κάποιοι κτηνίατροι θα πρέπει να δραστηριοποιηθούν και να αναλάβουν την ευθύνη χορήγηση θεραπευτικών ουσιών  λαμβάνοντας βεβαίως υπόψη τα κατάλοιπα και τον χρόνο αναμονής.

Η προσωπική άποψη του γράφοντα είναι ότι οι μελισσοκόμοι δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούν αντιβιοτικά στα μελίσσια τους. Η Αμερικάνικη Σηψιγονία ελέγχεται με την αλλαγή των κηρηθρών (τεχνητοί αφεσμοί)  με καλύτερα μάλιστα αποτελέσματα από τη χορήγηση αντιβιοτικών όπως αποδείχθηκε από τα πειράματα που έγιναν στο ΑΠΘ. Η Νοσεμίαση ελέγχεται με μέτρα υγιεινής, καλές βασίλισσες, δυνατά μελίσσια, καλή διατροφή ιδιαίτερα το φθινόπωρο και εάν χρειαστεί χορήγηση θυμόλης. Η φουμαγγιλίνη  (ΦΟΥΜΙΝΤΙΛ Β) αποδείχθηκε επικίνδυνη  ουσία για την ανθρώπινη υγεία και δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να χρησιμοποιηθεί από τους μελισσοκόμους. Διοικητικά όρια καταλοίπων απαιτούνται για τις ουσίες εκείνες που πιθανώς οι μέλισσες να μεταφέρουν από το περιβάλλον (κυρίως στρεπτομυκίνη και οξυτετρακκλίνη) ή που είναι ενσωματωμένες στα κεριά και στα φύλλα κηρήθρας ομάδα σουλφαδιαζολών) από παλαιότερη νόμιμη χρήση.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ ΑΠ.Θ